Մեր զարմանալի բառերը – Յօդուածաշար, շարունակութիւն 27 – Մովսէս Նաճարեան
20 ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2022 – Գիտական Յօդուածներ – ՄՇԱԿՈՅԹԱՅԻՆ – Մովսէս Նաճարեան – ՆԱԽՈՐԴ ՅՕԴՈՒԱԾԸ:
Մեր զարմանալի բառերը –
Յօդուածաշար, շարունակութիւն 27
Պարզ արմատ “ար”, Ար աստուածութիւն, Արիականութիւն, Արարատ։
“Ար” արմատ բառը բացայայտելու համար ստիպուած ենք դիմելու “Ա” եւ “Ր” տառերի իմաստաբանութեան, ինչը պեղել ենք վեր հանելով հայերէնի բազմաթիւ բառերի մէջ դրանց կրած ընդհանրական իմաստները։
Նախ տանք “Ա”-ի ընդհանուր յատկանիշներն ու որակները։
“Ա”-ն Հայոց այբուբենի առաջին տառն է, որն ունի փոքրատառ “ա” ձեւն էլ։ Հայոց այբուբենի առաջին ձայնաւորն է։ Անունն է “Այբ”, որից էլ բխում է, որ նա արական-դրական բնոյթի տառ է։
Թուային արժէքն է “1”, եւ իմաստաւորւում է “առաջին”։
Նշանակում է 1․Աստուած, 2․Աստուածն ու իր Բանը միատեղ (ինչը բխում է նրա Այբ անունից), որից էլ 3․”Աստուծոյ լոյս” իմաստը։ 4․Արեւ, 5․Արեւագոյն/ոսկեգոյն, 6․Փոքրատառ “ա”-ն ներկայացնում է նաեւ արական բնոյթը։ Երաժտական եզրոյթներում կամ խազանուններում՝ 7․նշանակիրն է հնչող ձայնանիշի, ի հակադրութիւն “ո”-ի, որը լռութեան կամ պաուզայի նշանակիրն է, 8․Միավանկ բառերում առանձինն ունի 4/4-րդ չափի հնչողութիւն, երկվանկ բառերում 2/4-րդ չափի հնչողութիւն։ Բառերի իմաստաւորման մէջ մարմնաւորում է 10․առական բնոյթը, որով նաեւ տուեալ բառում ի յայտ է բերում 11․ցցուն, 12․երեւացող լինելու մի հանգամանք, պատկեր։ 13․”Ա”-ն մարդու մարմնի վրայ անձնաւորւում է աջ ձեռքի բութ մատով՝ որը ներկայացնում է թէ՛ Աստծուն իր ամբողջութեան մէջ, թէ՛ Նրա գլուխն ու իմացականութիւնը, եւ թէ Նրա թիւը, մէկը։ 14․Աստղաբաշխութեան մէջ մարմնաւորում է Ցուլ կենդանակերպի պատկերը, որը երկրի վրայ արտայայտուած է Տաւրոյ Բերանի տարածքով (տես՝ քարտէսը)։
“Ր” տառը Հայոց այբուբենում կոչւում է “Րէ”, ուստի եւ չէզոք սեռի տառ է։ Հայերէնում ունի երկու իմաստ, 1․րոպէ, 2․մասնիկ։
“Րոպէ” բառը ոչ միայն ցուցիչն է ժամանակի մի մասնիկի, այլեւ ցուցանում է այդ պահն ու այդ պահում կատարուած կամ կատարուող շարժումը։
Ահա այսքան տուեալ պէտք է ի մտի ունենալ որպէս հիմք, որպէսզի “Ար” արմատի բացատրութիւնը լինի ամբողջական։
Ուստի,
Ար- 1․Աստուածային մասնիկ/լոյս, 2․Արարման պահ, 3․Արեւի մասնիկ, 4․Արեւի պահ, 5․Արեւագոյն/ոսկեգոյն մասնիկ, 6․Արական բնոյթի մասնիկ, 7․Ցցուն, երեւելի մի բան։
Այս ամենը մեզ յուշում է, որ “Ար”-ը ինքնին Աստուած չի կարող լինել, այլ Աստուծոյ գործունէութեան, արարչագործութեան ցուցիչն է, լոյսի ծաւալման ցուցիչն է, դա կարող է լինել Աստուծոյ լոյսի, արեւի լոյսի թէ այլ հարթութեան որեւէ լոյսի ծաւալման ցուցիչը։ Քանի որ տիեզերքում եւ երկրի վրայ որեւէ տեսանելի երեւոյթ․ մարմին կամ նիւթ՝ լոյսի մասնիկ է, լոյսի տարբեր կերպաւորումը, ինչպէս տեսանք Արայ բառանուան բացատրութեան մէջ։
Սակայն, Ար-ը լինելով Աստուծոյ մասնիկ՝ կարող է իր հզօրութիւնից եւ չափից ելնելով մասնատուել ու արարել, ինչպէս ձեր երեխան ձեր մասնիկն է ու ձեր արարչութիւնը։ Ուստի Ար-ը ինքնին եւ իր կարողութեան սահմաններում կարող է կոչուել արարիչ։
Արի-ն Աստուծոյ մասնիկի իմաստութիւնը (պոտենցիալը) կրող անձնաւորութիւնն է։
Ար կամ արեւ արմատով կառուցուած օտար բառեր․
Արդէն գիտենք Արայ-ից առաջացած անգլ․ Ray-ը, որպէս “Աստուծոյ լոյս կամ Արեւի ճառագայթ”։ Նոյն հիմքից է Revolution/յեղափոխութիւնը, որը բաղադրուած է “rev+volution” մասնիկներից, որը “Աստուծոյ կամ Արեւի volution”-ն է, այսլինքն “կամեցողութիւն”-ն է։ Revolver/ատրճանակ “rev+volver”-ը ցոյց է տալիս, որ առաջին ատրճանակ “բակարա”-ն ստեղծուել է “արեւի պտյոտ”-ի եւ “ճառագայթման” խորհուրդից։ Նոյնպիսի բաղադրիչից են ծնուել “Rev”-ով կառուցուած անգլերէն բազմաթիւ բառեր։ Դրանք էլ ինքներդ վերլուծէք, եթէ հետաքրքրում է ձեզ։
Արիականութիւն-
Շատ է խօսուել ու խօսւում Արիականութեան մասին, սակայն Հիտլերից սկսած ու ինքն իրեն Արիական հռչակող ոչ մի անհատ դեռեւս չի կարողացել ի լոյս հանել Արիականութեան ակունքը։
Սրա մասին յաջորդիւ։
Մովսէս Նաճարեան
————