28 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2018 – ԷՐԿԻՐ – ՍՓԻՒՌՔ – ՀԱՅԱՍՏԱՆ:
Լեզուի կոմիտէն հաղորդագրութիւն է հրապարակել, որն ամբողջութեամբ ներկայացնում ենք.
«Յայտնի իրողութիւն է, որ լեզուներն առանց փոխառութիւնների չեն լինում: Դրանք եղել են, կը լինեն եւ մերժելի չեն, եթէ անհրաժեշտաբար են փոխառուել: Իրողութիւն է նաեւ, որ ամէն լեզու փորձում է հնարաւորինս զերծ մնալ օտար բառերից՝ ստեղծելով դրանց համարժէքները: Երբ տուեալ լեզւում ստեղծւում է համապատասխան բառը, որը հասարակութիւնն ընդունում է, փոխառութիւնը դառնում է օտարաբանութիւն:
Ի տարբերութիւն փոխառութեան՝ օտարաբանութիւնը մերժելի է, որովհետեւ նախընտրելով օտարաբանութիւնը՝ նսեմացնում ենք մայրենի լեզուն, խանգարում նրա բնականոն ընթացքը:
Հայերէն շատ բառեր, ցաւօք, երբեմն անտեսւում են:
Նկատի ունենալով վերը ասուածը՝
ՅՈՐԴՈՐՈՒՄ ԵՆՔ
ստորեւ բերուած օտար բառերի փոխարէն գործածել հայերէն համարժէքները.
աբոնեմենտ – բաժանորդագիր
աբստրակտ – վերացական
աբսուրդ – անհեթեթութիւն, անհեթեթ
ամբիցիոզ – յաւակնոտ
աւտոռեֆերատ – սեղմագիր
ատեստատ – վկայական
բալանս – հաշուեկշիռ
դեֆիցիտ – պակասուրդ
դիւիդենտ – շահաբաժին
դիսերտացիա – ատենախօսութիւն
դիսպետչեր – կարգավար
էմոցիա – յոյզ
իմիջ – կերպար
ինվալիդ – հաշմանդամ
ինվեստիցիա – ներդրում
լեգիտիմ – օրինական, օրինակարգ
լոգիկա – տրամաբանութիւն
կոլեգիա – վարչանի
կոմպետենտ – 1. իրազեկ, 2. իրաւասու
կոմպրոմիս – փոխզիջում
կոնցեպցիա – հայեցակարգ
կրէատիւ – ստեղծագործ
մաքսիմում – առաւելագոյն
մենեջմենտ / մենեջմենթ – կառավարում
մոնոպոլիա – 1. մենաշնորհ, 2. մենատիրութիւն
մոնոպոլիստ – 1. մենաշնորհեալ, 2. մենաշնորհատէր
մենտալիտետ / մենթալիտետ – մտածելակերպ
մինիմում – նուազագոյն
նեգատիւ – բացասական
շանս – հնարաւորութիւն
չէկ / չէք– վճարագիր, անդորրագիր
պոզիտիւ – դրական
պոպուլիզմ – ամբոխահաճութիւն
պոպուլիստ – ամբոխահաճ
պրակտիկ – գործնական
պրինտեր – տպիչ
ռէալ – իրական
ռեյտինգ – վարկանիշ
սանկցիա(ներ) – պատժամիջոց(ներ)
սիմվոլ – խորհրդանիշ
սիմվոլիկ – խորհրդանշական
սիստեմ – համակարգ
սիտուացիա – իրադրութիւն, իրավիճակ
ստատիստիկա – վիճակագրութիւն
տրենաժոր – մարզասարք
քսերոքս – պատճէնահան
քրոնիկոն – ժամանակագրութիւն
օպոնենտ – ընդդիմախօս
ֆէյք – կեղծ
ֆորում – համաժողով»:
asbarez.com/arm/333520/
