Հայաստանի Հանրապետութեան Արեւելումի Հարցը
15 ՕԳՈՍՏՈՍ 2019 – ԱՆԴՐԱԴԱՐՁ – ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ:
ՎԱՀԷ ՍԱՐԳՍԵԱՆ
Հայաստանի ներքաղաքական այնպիսի զգայուն խնդրի վերաբերեալ, ինչպիսին Քոչարեանի դատավարութիւնն է եւ մարտի 1-ի ողբերգական իրադարձութիւններին առնչուող քննարկումները, Պի. Պի. Սի.-ի ռուսական ծառայութեան հրապարակումը յստակօրէն բացայայտեց մի քանի հանգամանքներ:
Քոչարեանի շուրջ ծաւալուող իրադարձութիւնների հիմքում դրուած է Հայաստանի Հանրապետութեան արեւելումի հարցը, եւ արեւմտեան այդ լրատուամիջոցի նմանաբովանդակ անդրադարձը լաւագոյնս փարատեց մեր այս պնդման հիմքում առկայ կասկածները: Ի հարկէ, մինչ այս հրապարակումը եւս տեսանելի էր Ռուսաստանի բացայայտ աջակցութիւնը վայելող ՀՀ երկրորդ նախագահի շուրջ ծաւալուող իրադարձութիւններին Արեւմուտքի մասնակցութիւնը, սակայն այժմ իրադարձութիւնները թեւակոխում են գերտէրութիւնների բացայայտ եւ լայնածաւալ բախումների փուլ:
Գաղտնիք չէ, որ անգլոսաքսոնական խօսափող Պի. Պի. Սի.-ն աւելին է, քան` սոսկ լրատուամիջոցը, եւ վերջինիս խառնուելը Քոչարեանի շուրջ ծաւալուող իրադարձութիւններին մեզ լիարժէք հիմք են տալիս ենթադրելու, որ այդ իրադարձութիւններն իրենց խորքում գերտէրութիւնների` Հայաստանի Հանրապետութեան արեւելումին առնչուող պայքարի հետեւանք են եւ ոչ թէ` պատճառ: Գերտէրութիւնները լաւագոյնս օգտուեցին եւ օգտւում են Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնների այսպիսի վարքագծից եւ Քոչարեանի խնդիրը դիտարկում սեփական ազդեցութեան տարածման լաւագոյն հարթակ: Այստեղ անգամ աւելորդ է նշել, թէ որեւէ երկրի վրայ ազդելու կամ այն սեփական շահերի տիրոյթում պահելու համար ինչպիսի կարեւոր պայմաններ են բախումները, անկայութիւնը, հասարակութեան պառակտումը, սրանց պատճառով տնտեսութեան քայքայումը, ճգնաժամը, արտաքին նիւթական եւ քաղաքական աջակցութիւններին ապաւինելու անհրաժեշտութիւնը եւ այլն:
Հայաստանի Հանրապետութիւնում ընթացող նշեալ գործընթացի հիմքում առկայ արեւելումի հարցում Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնները յստակօրէն կողմնորոշուած են դէպի Արեւմուտք, եւ այստեղ ամէն ինչ շատ պարզորոշ է: Արեւածաղիկ վաճառող տատիկն էլ գիտի. առանց Հայաստանի Հանրապետութեան բարձրագոյն ղեկավարութեան թոյլտուութեան բացառւում է, որ արեւմտեան նման լրատուամիջոցին հասանելի դառնային այդպիսի յոյժ կարեւոր եւ նախաքննական գաղտնիքներ պարունակող փաստաթղթերը: Աւելի՛նև այստեղ որեւէ տարօրինակ կամ զարմանալի բան չկայ, եւ ամէն ինչ շատ օրինաչափ է: Իրականում այս քայլով Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնները ազդարարեցին Հայաստանի Հանրապետութեան արեւելումի վերջնական յստակեցման մասին` ազդարարելով, որ Հայաստանի Հանրապետութեան ուժային կառոյցներն արդէն համագործակցում են ոչ թէ ռուսական, այլ արեւմտեան կեդրոնների հետ:
Հայաստանի Հանրապետութեան հասարակական վերնախաւի գիտակից շրջանակներն անուղղակի կամ ուղղակի կերպով դատապարտեցին Պի.Պի. Սի.¬ի ռուսական ծառայութեան նշեալ հրապարակումը` մատնանշելով մի շարք հեռահար վտանգներ: Ճիշդ հակառակը, ելնելով սեփական նիւթաքաղաքական մանր շահերից, Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնների աջակցութիւնը վայելող կամ այդ նոյն իշխանութիւններին ծնունդ տուած հասարակական-քաղաքական շրջանակներն ակնյայտ հրճուանք ապրեցին այս հրապարակման եւ՛ փաստի, եւ՛ բովանդակութեան կապակցութեամբ:
Հաշուի առնելով միջազգային համակարգերում Հայաստանի Հանրապետութեան ներկայ կարգավիճակը` դժուար չէ կռահել, թէ Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնների այսպիսի կտրուկ շրջադարձն ինչպիսի աղէտի կարող է յանգեցնել, որի ողջ ծանրութիւնն իր վրայ է կրելու Հհ-ում արդէն ոչինչ չորոշող ժողովուրդը:
Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնները, փաստօրէն, Ռդ-ի ազդեցութիւնը թօթափում են ոչ թէ հայկական շահերի ամրացման, հայակեդրոն քաղաքականութիւն վարելու ճանապարհով, այլ` Արեւմուտքին ծառայելու, երկիրը արեւմտեան գործակալների գործողութիւնների, օտար բախումների թատերաբեմի վերածելու կործանարար ուղու միջոցով: Հայաստանի Հանրապետութեան ղեկավարութեան այս քայլերը որոշակիօրէն յիշեցնում են սահակաշուիլիական Վրաստանը, Եուշչենքոյի կամ Փորոշենքոյի Ուկրանիան, որոնց մասին, բնականաբար, խօսքերն ու մեկնաբանութիւններն աւելորդ են:
aztagdaily.com/archives/449851
