Ջո Բայդենը Սերժ Սարգսյանի եւ Բարաք Օբամայի սխալի մասին
16.12.2019 | Մեկնաբանություն | ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան: ««Թուրքիայի իրականացրած հանցագործությունները հայ ժողովրդի, մարդկության եւ քաղաքակրթության դեմ, առնվազն վերջին 100 տարիների ընթացքում»»
ԱՄՆ նախկին փոխնախագահ, ներկայում նախագահի դեմոկրատական թեկնածու Ջո Բայդենը ողջունել է ԱՄՆ Սենատում հայերի ցեղասպանության ճանաչման բանաձեւի ընդունումը: Նա հայտարարել է, որ, եթե լիարժեքորեն չառերեսվենք անցյալին, ապա «այլեւս երբեք» բանաձեւը կկորցնի իմաստը:
Բայդենի արձագանքը հետաքրքիր է տարիներ առաջ նրա հետ առնչվող պատմության ֆոնին, երբ նա Վաշինգտոնում հայ երիտասարդներից մեկի հարցին ի պատասխան ասել էր, թե Սերժ Սարգսյանն է խնդրել չճանաչել ցեղասպանությունը՝ հայ-թուրքական ֆուտբոլային դիվանագիտությանը չխանգարելու համար: Բայդենին հարց էր ուղղվել, թե ինչու նախագահ Օբաման չի կատարում նախընտրական խոստումը:
Արդյոք Ջո Բայդենը ներկայում ընդունում է, որ այդ մոտեցման հարցում սխալ են եղել թե Սերժ Սարգսյանը, որ այդպիսի բան է խնդրել, թե Բարակ Օբաման, որը անսացել է խնդրանքին: Եթե իհարկե Բայդենի բացատրությունն արհեստական չէ եւ ցեղասպանությունը ճանաչելու Օբամայի նախընտրական խոստման չկատարումը ամենեւին պայմանավորված չէ Սերժ Սարգսյանով:
Ինչո՞վ է ներկայում պայմանավորված ԱՄՆ նախագահի թեկնածու առաջադրվող Ջո Բայդենի դիրքորոշումը՝ թեկնածության հարցում հայկական համայնքի աջակցությունն ակնկալելո՞վ, թե՞ ավելի լայն իմաստով քաղաքական իրողությունների փոփոխությամբ: Արդյոք ԱՄՆ նախագահի որեւէ թեկնածու կարող է ներկայում ունենալ միամտություն՝ այն էլ Կոնգրեսի երկու պալատներում ճանաչումից հետո, որ հայկական համայնքի հետ փոխհարաբերությունում հնարավոր է ինչ որ բան ստանալ խոստման, այլ ոչ թե կոնկրետ գործի դիմաց:
Հայկական հարցն ԱՄՆ քաղաքական շրջանառության մեջ այլեւս նոր մակարդակում է՝ խորհրդարանի, օրենսդիր մակարդակում երկու պալատների բանաձեւերով ճանաչվածության մակարդակում: Այդ հանգամանքի ֆոնին չափազանց նեղ են թվում հայկական համայնքին սիրաշահելու կամ Թուրքիային պատժելու բացատրությունները կամ մեկնաբանությունները, որովհետեւ ի վերջո երկու պալատներում թեկուզ եւ իրավական ազդեցություն չունեցող քաղաքական բանաձեւերի հռչակումը ձեւավորում է նոր իրողություն:
Բայդենն ըստ երեւույթին արձագանքում է այդ իրողությանը, որին առերեսվելու է, եթե կարողանա զբաղեցնել ԱՄՆ նախագահի պաշտոնը: Իսկ նա համարվում է գործող նախագահ Թրամփի հետ մրցունակ ամենահավանական թեկնածուներից մեկը, եթե ոչ ամենահավանականը:
Թրամփի առաջին պաշտոնավարմանը մնացել է մեկ տարի: Երկրորդը կլինի, թե ոչ, դժվար է ասել, սակայն մեծ հավանականությամբ մնացյալ մեկ տարվա ընթացքում Թրամփը էապես նոր իրավիճակ կարձանագրի ամերիկա-թուրքական հարաբերության եւ ԱՄՆ ռազմավարության մեջ Թուրքիայի ռեգիոնալ դերակատարման առումով: ԱՄՆ որեւէ հաջորդ նախագահ կանգնելու է այդ փաստի առաջ, եւ Բայդենը պատրաստվում է դրան: Ամերիկյան քաղաքականության համար դա թերեւս այսպես ասած դեմոկրատների եւ հանրապետականների մոտեցումների մրցակցությունից վեր խնդիր է, առանցքային հարց, որն առկա է դեռեւս ԽՍՀՄ փլուզումից, սակայն առկախվել էր արցախյան շարժման ու պատերազմի հաղթանակից հետո Հայաստանի անհամարժեք քաղաքականության պատճառով:
Թավշյա հեղափոխությունը Նահանգներին տվել է իր քաղաքականության համար առանցքային հարցերից մեկին վերադառնալու հնարավորություն:
lragir.am/2019/12/16/502534/
