Ներքին և Վերին Ագուլիսի կոտորածները. 25 դեկտեմբեր, 1919թ
25 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2019 – ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ – ԱՆԴՐԱԴԱՐՁ:
ՀՀ ԱԳՆ մամուլի խոսնակի հայտարարությունը Ագուլիսի հայկական ջարդերի 100-ամյակի առիթով:
Գողթանի կոտորածը
Գորիսից Մելիք Յոլչյանը հեռագրում է Հայաստանի արտգործնախարարին
Լրացուցիչ, ստուգված տեղեկությունների համաձայն՝ Նախիջևանի և Օրդուբադի թաթարները, թուրքական և ադրբեջանական սպաներ Խալիլ բեյի, Էդիֆ բեյի և ուրիշների գլխավորությամբ Ներքին Ագուլիսի կոտորածից հետո, գազանորեն խողխողել են Վերին Ագուլիսի ամբողջ բնակչությանը: Վերին Ագուլիսում սպանված է 400, իսկ Ներքին Ագուլիսում՝ 1.000 մարդ:
Բնակչությունը կոտորված է գլխովին, բացառությամբ 20 գեղեցիկ աղջիկների, որոնք, իբրև նվերներ, բաժանվել են սպաներին: Հարուստ Փանեանի 16 տարեկան աղջիկը մատուցված է Էդիֆ բեյին:
Թե Ներքին և թե Վերին Ագուլիսների բնակչությունը բոլորովին անզեն էր և պահում էր իրեն խիստ լոյալ, բայց այդ հանգամանքը չփրկեց նրանց:
Թաթարների առաջխաղաղացումը դեպի Գողթան շարունակվում է: Գողթանի բնակիչների մնացորդների հոսանքը դեպի Մեղրի է քաշվում: Կոտորածը տեղի է ունեցել դեկտեմբերի 25-ին:
Զանգեզուրի ազգաբնակչությունը խորը կերպով հուզված ու զայրացած է և պահանջում է արմատական միջոցներ թուրքական և ադրբեջանական սպաներին և նահանգապետին Նախիջևանից հեռացնելու համար: Մեծ դժվարությամբ է հաջողվում զսպել նրանց:
Շուռնուխի խճուղին դեպի Ղափան բանալու առաջարկությանը ի պատասխան, թաթարները խնդրեցին պատվիրակներ ուղարկել: Ուղարկված հինգ պատվիրակները գազանաբար սպանված են: Նրանց ազատելու համար ուղարկված պահակը ենթարկվել է Շուռնուխի թաթարների հրացանային ու գնդացրային կրակի:
Յառաջ, ՀՅԴ պաշտոնաթերթ, Երևան, 13 հունվարի, 1920, թիվ 9
aniarc.am/2019/12/25/agulis-armenian-massacres-1919-haraj/?
