«Հզօր Հայրենիք, Անկախ Հայաստան» Կարգախօսը՝ Որպէս Սրբազան Սկզբունք
06 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2020 – ԱՆԴՐԱԴԱՐՁ – ՅՕԴՈՒԱԾՆԵՐ:
ՅԱԿՈԲ ՃԱՄՊԱԶԵԱՆ –
Անցեալ դարավերջի 90-ական թուականներուն, երբ պատմութիւնը մեզի մեր հայրենիքը պետութիւն դարձնելու բացառիկ առիթ տուած էր եւ այդ օրերու տխրահռչակ նախագահ Լ. Տէր Պետրոսեանը հնարաւորութիւնը ունէր մարմնաւորելու ազգային ողջ ներուժը ու զայն ծառայեցնելու առկայ նպատակին, փոխարէնը ապօրինաբար հայոց ամենաազգային ու աւանդական կուսակցութեան՝ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան ղեկավարները կալանաւորեց եւ արտաքսեց զայն իր իսկ ծնունդ տուած անկախ հայրենիքէն, թալանեց ու փակեց անոր կառոյցներն ու լրատուական գրասենեակները: Սակայն, ժամանակի արդար տնօրինումով մը, այսօր գոյութիւն չունի իր իսկ հիմնած Հ․Հ․Շ․ կուսակցութիւնն ու սունկի նման բուսած կուսակցութիւնները, բայց ոտքի է Դաշնակցութիւնը եւ ան պիտի մնայ անդեդեւ ու անշարժ իր հայրենի հողին վրայ՝ մայր Հայաստանի մէջ:
Այսօր, այդ դէպքերէն քառորդ դար ետք, երբ համաժողովրդական խաղաղ բայց անդիմադրելի ալիքը սրբեց-տարաւ կաշառուած եւ ապազգային վարչակարգը, կը թուէր թէ իմաստուն դարձած են յեղաշրջողները՝ անցեալի սխալները չկրկնելու համար։ Սակայն ամենավատ երազի մէջն անգամ դժուար էր երեւակայել, որ «թաւշեայ» իշխանափոխութեան հասած նորաստեղծ կուսակցութեան նորելուկ կարգ մը առաջնորդները, թէկուզ «թաւիշի ու սիրոյ» քօղարկումով, պիտի փորձէին նոյնը ընել՝ փաստելու, որ իրենք ընդամէնը իրենց քաղաքական աւագ առաջնորդին անգաղափարական ժառանգորդներն են:
Ահա այս մտահոգութենէն մղուած՝ պարտադրուած եմ պատմական ամփոփ ակնարկ մը նետելու կուսակցութեանս անցած ճամբուն վրայ:
130 տարի առաջ Հ․Յ․ Դաշնակցութեան ծնունդը կարեւորագոյն իրադարձութիւններէն մէկը ըլլալով հանդերձ՝ եղաւ նաեւ անկիւնադարձային հանգրուան մը սփիւռքացած հայ ժողովուրդի կեանքին մէջ, եւ չնայած Հ․Յ․ Դաշնակցութիւն կուսակցութեան համար ինքնափառաբանումի ու գովասանքի խօսքերը միշտ ալ խոտոր հնչած են, յօդուածիս մէջ կրկնելու գնով անգամ մը եւս կ’ուզեմ շեշտել, որ Դաշնակցութիւնը եղաւ գերազանցապէս գլխագիր ԳՈՐԾԻ ԵՒ ԶՈՀԱԲԵՐՈՒԹԵԱՆ կուսակցութիւն, եւ գերագոյն գործի յաջողութեան ի խնդիր՝ ան տուաւ իր լաւագոյնը, ու զոհաբերութեան ոչ մէկ սահման ճանչնալով՝ հայ ժողովուրդի իրականութեան մէջ ստեղծեց նուիրաբերութեան նոր չափանիշեր։
Գործի ու զոհողութեան ճամբով է, որ Հ․Յ․ Դաշնակցութիւնն ու անոր ղեկավարութիւնը օսմանեան բռնակալութեան օրերուն յաջողեցան հայ ժողովուրդը արթնցնել իր դարաւոր թմբիրէն եւ ազատագրական պայքարի դրօշը բարձրացնել նոյնինքն սուլթանին դէմ՝ ի խնդիր հայ մարդու ազատ ու անկաշկանդ գոյատեւումին ու անխափան յառաջդիմութեան։
Գործի ու զոհողութեան ճամբով էր, որ Մեծ Եղեռնէն հազիւ երեք տարի ետք (ո՜վ կրնար երեւակայել), Հ․Յ․ Դաշնակցութիւնը պիտի կարենար ի մի բերել հայ ժողովուրդի բեկորները եւ 6 դարու ստրկական գոյավիճակին վերջ տալով՝ մայիսեան վարդահեղեղ ու պայծառ առաւօտ մը ստեղծել Ազատ ու Անկախ Հայրենիքը։
Գործի ու զոհողութեան ճամբով էր, որ 1918 թուականին, նորանկախ Հայաստանի ճգնաժամային օրերուն, Հ․Յ․ Դաշնակցութիւնը յանդուգն վճռակամութեամբ կուրծք ցցեց բռնատիրական սարսափ յառաջացուցած կարմիր բանակին դէմ՝ ամրագրելով նուիրաբերումի եզակի չափանիշ մը եւս եւ պատկառանք յառաջացնելով նոյնիսկ գերպետութիւններու մօտ:
Ու տակաւին, Խորհրդային Միութեան տարիներուն, գործի ու զոհաբերութեան անզուգական չափանիշով էր, որ Հ․Յ․ Դաշնակցութիւնը սփիւռքի գաղութներուն մէջ յաջողեցաւ ոչ միայն հայապահպանումի ու հայակերտումի աննախընթաց կռուաններ ստեղծել, այլեւ հայ երիտասարդութեան հոգիներուն մէջ վառ պահեց յեղափոխական նկարագիրը, ծաւալեց քաղաքական հսկայ գործունէութիւն, դէմ դրաւ պոլշեւիկեան չարամիտ միջամտութիւններուն ու իր շարքայիններէն ամէնէն ընտիրները նուիրաբերեց հայ ժողովուրդի պաշտպանութեան բագինին, երբ արտերկրի մէջ վտանգուեցաւ հայ գաղութներու ապահովութիւնը։
Զոհաբերութեան ու գործի նոյն յանձնառութեամբ՝ Հ․Յ․ Դաշնակցութիւնը դարձեալ գտնուեցաւ առաջին գիծի վրայ, երբ հայրենիքի ու Արցախի ազատամարտի ահազանգը հնչեց։ Ղարաբաղի անառիկ լեռներէն թէ Հայաստանի սահմաններուն վրայ, Երեւանի փողոցներուն մէջ թէ խորհրդարանի բեմէն, Դաշնակցութիւնը մնաց պատնէշի վրայ՝ հայ ժողովուրդի կանչին ու մտահոգութիւններուն ականջալուր։
Գործի ու զոհաբերութեան ճամբով էր, որ Հ․Յ․ Դաշնակցութեան ղեկավարները երեք տասնամեակներու վրայ երկարող հայրենի պետական այրերուն հետ փորձեցին հայրենանուէր ջինջ զգացումներով գործակցիլ՝ միմիայն ծառայելու համար հայ ժողովուրդին ու հայրենիքին: Եւ միշտ չէ, որ արդիւնքները եղան յատկանշական: Իսկ երբեմն գործակցութիւնը եղաւ սխալ դատողութեամբ: Այո՛, կուսակցական ղեկավար կազմը երկար տարիներ կառչած մնաց իր աթոռին, չկարողացաւ տնօրինել պարտն ու պատշաճը։ Սակայն այսօր Հ․Յ․Դ․ ընդհանուր ժողովներու ճամբով նոր աւիւն ներարկուած է ղեկավար մարմինին, քանզի ժողովներն էին եւ տակաւին կը մնան կազմակերպութեան ուղին ճշդողները եւ ոչ թէ անհատները: Այո՛, Դաշնակցութիւնը հաւատարիմ պէտք էր մնար իր գաղափարական հանգանակին ու հեռու մնար երկիրը թալանող մարդոց հետ քաղաքական դաշինքներ կազմելէ, նոյնիսկ երբ շատերու համար իրագործելի կը թուէր երկրին կարգուսարքը իշխանութեան ներսէն փոխելու հնարաւորութիւնը: Շատերուս համար Հ․Յ․ Դաշնակցութեան այս մօտեցումը մնաց դատապարտելի եւ անհասկնալի, իսկ ուրիշներ այս քաղաքականութեան մէջ տեսան իշխանական պարգեւներէն օգտուելու միտումներ, որոնք անյարիր են Դաշնակցութեան եւ դաշնակցականի բարոյական կերպարին…
Ուստի ժամը հասած է եւ կանգ առնել է պէտք:
Եկէք պահ մը կանգ առնենք հայ ժողովուրդի միասնութիւնը խաթարող ու վտանգող անիմաստ եւ կործանարար մերօրեայ վէճերէն, մէկդի դնենք մեր անհատական եւ հաւաքական յոռի հաշիւները, դառնանք մէկ բռունցք մեր հայրենիքին եւ հայ ժողովուրդի թշնամիին դէմ, ինչպէս ըրին մեր նախնիները ճգնաժամային ու օրհասական օրերուն: Չէ՞ որ մեր ժողովուրդի միասնական ոգին ու յարատեւ պայքարի աննկուն կամքը հրաշքներ կրնան գործել, ինչպէս որ գործեցին Ղարաբաղի ու Հայաստանի սահմաններուն վրայ։
Եկէք պահ մը կանգ առնենք եւ գիտակցինք, թէ ինչպէս անցեալին, այսօր եւս Դաշնակցութիւնը դեռ հսկայական ճանապարհ ունի կտրելիք՝ հայ նորահաս սերունդներու հայացման, սփիւռքեան կառոյցներու եւ կռուաններու ամրացման, եւ այս բոլորէն աւելի՝ Հայաստանի ու Արցախի զոյգ պետականութեանց հզօրացման ուղղութեամբ:
Եւ, վերջապէս, եկէք պահ մը մեր գլուխները խոնարհեցնենք այն բոլոր նուիրեալներու յիշատակին առջեւ, որոնք իրենց կեանքի ու գործի օրինակով մեզի տուին ազգային նկարագիր, պայքարելու կամք, զոհաբերութեան ոգի եւ ազատ, անկախ ու միացեալ Հայրենիքին ծառայելու եւ նուիրաբերուելու գիտակցութիւն։
Այո՛, այսօր Հ․Յ․ Դաշնակցութիւնը գուրգուրանքով, պատիւով եւ հպարտութեամբ կը նայի «թաւշեայ յեղափոխութեամբ» ձեռք բերուած յաջողութիւններուն, որովհետեւ կը հաւատայ, որ հայ ժողովուրդի զաւակներուն զոհաբերութիւնները վերջիվերջոյ սկսած են տալ իրենց արդար արդիւնքը։ Մեր պետականութեան աստիճանաւոր վերելքը պէտք չէ խաթարուի երկպառակութիւն սերմանող, խաչագողութիւնն ու կողոպուտը քաղաքական ասպարէզի վերածած մարդոց քանդիչ արարքներով։ Ուստի արդարօրէն կ’ակնկալենք, որ Հայաստանն ու անոր երիտասարդ իշխանաւորները ըլլան նաեւ հայ մարդուն իր հայրենիքին մէջ ամբողջականօրէն ազատ եւ ապահով ապրելու երաշխաւորները, դառնան շինարար հայուն կռուանը, վերածուին աշխարհացրիւ հայութեան ներուժը համատեղող պատուանդանի՝ պահելով «հզօր հայրենիք, անկախ Հայաստան» կարգախօսը որպէս սրբազան սկզբունք։
Արդ, պէտք է կանգ առնենք ու սրբագրումէ մը ետք յառաջ ընթանանք, որպէսզի վաղը մենք զմեզ չմեղադրենք, երբ հոգեմտաւոր ծուլութեամբ պայմանաւորուած մակերեսայնութիւնը շարունակաբար խեղդէ մեզ…
Պէտք է կարողանանք մերթ փառքով օծուած, մերթ ամօթով պատուած մեր պատմութեան խորհուրդը հասկնալ, անոր ընթացքին ու ելեւէջներուն համապարփակ ուսումնասիրութիւնը կատարել:
Պէտք է կարողանանք սրընթաց աշխարհի երբեմն խելացնոր հեւքին մէջ արժանաւորապէս դիրքաւորուելու համար՝ գիտական լոյսի տակ դնել մեր ազգային առաքինութիւններն ու մոլութիւնները, եւ, վերջապէս, պէտք է ձեւակերպենք համազգային աշխարհահայեցողութիւն՝ համահայկական եւ համահայաստանեան զգացումով:
Միայն այսպիսով կարելի է դարերէն եկող մեր հայ ինքնութիւնը միասնական ճիգերով դրոշմել դէպի հզօր ապագայ գացող մեր զաւակներու գիտակցութեան ու հոգիին մէջ, վանել մեզ պառակտող ցեցերը՝ ի խնդիր ազատ, անկախ եւ միացեալ Հայրենիքի շարունակական վերելքին եւ մեր ազգի գոյատեւման, որպէսզի մեր պատմութեան մէջ, յարափոփոխ ու ճակատագրական հանգրուաններուն, կարենանք այլեւս միասնականօրէն մղել վերջին հողահաւաքի սրբազան պատերազմը։ Սրբազան պատերազմ դարաւոր թշնամիին դէմ՝ մինչեւ վերջնական եւ ամբողջական յաղթանակ։
Միացում բոլոր ճակատներու վրայ՝
Մէկ ու միացեալ ժողովուրդով,
Մէկ ու ամբողջականօրէն ազատ ու անկախ Հայրենիքի համար։
yerakouyn.com/2020/02/06/հզօր-հայրենիք-անկախ-հայաստան-կարգա/