ԵՍ ԿԸ ՅԻՇԵՄ. Հայոց Ցեղասպանութեան Թանգարանը Կ՝առաջարկէ Ապրիլ 24-ին Փոխարինել Facebook-ի Լուսանկարը
08 ԱՊՐԻԼ 2020 – ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ:
Հայոց Ցեղասպանութեան 105-րդ տարելիցին ընդառաջ՝ Հայոց Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկը կոչով կը դիմէ Հայաստանի քաղաքացիներուն, հայ ժողովրդին ու անոր բարեկամներուն՝ յորդորելով Ապրիլ 24-ին Facebook-ի իրենց լուսանկարները փոխարինել յատուկ այդ նպատակով ստեղծուած շրջանակի մէջ առնուած իրենց հարազատներու՝ զոհ կամ վերապրող՝ լուսանկարներով, անոր բացակայութեան պարագային՝ անուն-ազգանունով, նաեւ փոքր պատմութեամբ մը անոր կամ անոնց մասին։
Թանգարան-հիմնարկի տարածած հաղորդագրութեան մէջ նշուած է.
«Եթէ չկան զոհ կամ վերապրող հարազատներ՝ տեղադրեցէք Ցեղասպանութեան զոհ արեւմտահայ մտաւորականներու, հասարակական-քաղաքական գործիչներու, ֆետայիներու, շարքային զինուորներու եւ զօրավարներու լուսանկարները։ Դրէք արեւմտահայութեան մշակութային ժառանգութեան գանձերու լուսանկարները, կիսուեցէք Արեւմտեան Հայաստանի ձեզի հասանելի պատկերներով։ Եւ ընդամէնը մէկ պարզ գրութեամբ՝ ԵՍ ԿԸ ՅԻՇԵՄ կամ ԿԸ ՅԻՇԵՄ»:
Շատոնց արդէն Հայոց Ցեղասպանութիւնը դուրս եկած է ցեղական յիշողութեան, այսինքն՝ լոկ հայերու նկատմամբ գործած յանցագործութեան, զուտ հայկական ողբերգութեան սահմաններէն. անիկա համամարդկային ողբերգութիւն է, մարդկութեան դէմ գործած ամենամեծ չարիքներէն մէկը։ Չարիք, որուն միջազգային ճանաչման ու դատապարտման, նաեւ հետեւանքներու վերացման հարցը արդարութեան համար պայքարի ծիրին մէջ է։
Մէկ դար անցած է 1915-1923 թուականներուն մարդկութեան եւ քաղաքակրթութեան դէմ գործած յանցագործութենէն, սակայն այդ ոճիրին հետեւանքները մինչ օրս զգացնել կու տան իրենց ։ Հայ մարդիկ կը յիշեն Ցեղասպանութեան զոհ իրենց պապերն ու տատերը, կը յիշեն տասնեակներով մղուած ինքնապաշտպանական մարտերու հերոսները, ապրելու իրաւունքը պաշտպանելու ելած դիմադրողները, վերապրողները՝ որոնք հիմքը դարձան ոչ միայն հայկական Սփիւռքի, այլեւ Հայաստանի Հանրապետութեան մերօրեայ բնակչութեան գրեթէ կէս մասին։
Կը յիշեն հազարամեակներու ընթացքին ստեղծած եւ ներկայիս անտէր ու աւերակ դարձած եկեղեցիներն ու վանքերը, քաղաքներն ու գիւղերը, թաղամասերն ու տուները, ծառերն ու միրգերու համուհոտի մասին տատիկներու պատմութիւնները, պարերն ու երգերը, մոռցուող բարբառի քաղցրութիւնը։ Կը յիշեն հայ մտաւորականութեան պայծառ ներկայացուցիչները. գրողներն ու բժիշկները, լրագրողներն ու արուեստագէտները, ճարտարապետներն ու նկարիչները, կը յիշեն բազմահմուտ արհեստաւորները, վաճառականներն ու հողի մշակները։ Կը յիշեն որբերը փրկողներն ու միսիոներները, մեծ մարդասէրներն ու բարերարները։ Կը յիշեն հպարտութեամբ, կը յիշեն գորովանքով։
Մէկ դար անցած է Ցեղասպանութենէն։ Ատիկա հսկայական ժամանակ է։ Փոխուած են ժամանակները. ներկայիս Հայաստանի երիտասարդ Հանրապետութիւնը երեսուն տարեկան է։ Եկած է նաեւ որոշ իրողութիւններ վերաիմաստաւորելու, վերասահմանելու ժամանակը։ Ցեղասպանութեան դաժանագոյն տարիներուն հայ մարդիկ պայքարած են. պայքարած են ոչ միայն զէնքով, պայքարած են ոգիով։ Հազար-հազարները չեն դաւաճանած իրենց կրօնին ու լեզուին, հարազատներուն ու բարեկամներուն. անգամ եթէ հարկադրաբար փոխած են կենսաձեւը, առաջին իսկ յարմար առիթի պարագային վերադարձած են իրենց ակունքներուն։
Հազար-հազարները ատոր հնարաւորութիւնը ուղղակի չեն ունեցած, սակայն հայկականութեան ոգին ու յիշողութիւնը ապրած է անոնց մէջ յետագայ ողջ կեանքի ընթացքին։ Մարդիկ մաքառած են, պայքարած են ու հերոսացած ոչ միայն կռուի դաշտին մէջ, այլ նաեւ՝ գոյատեւման ամենօրեայ պայքարին։ Ծնողները փրկած են զաւակները, փոքրերը՝ մեծերը, հարեւանը՝ հարեւանը, ծանօթը՝ անծանօթը։ Կիսած են կտոր մը հացը անապատի մէջ, թէ՝ որբանոցի։
Ընտանեկան համերաշխութեան ու փոխօգնութեան, դժուարին պահերուն միմեանց հասնելու, ձեռք մեկնելու բացառիկ օրինակներ եղած են Ցեղասպանութեան տարիներուն՝ արժանի անոնց մասին վէպեր ու բանաստեղծութիւններ գրելու։
Ուստի մենք պէտք է շարունակենք յաւուր պատշաճի արժեւորել բարոյական ու արժանապատիւ պահուածքի դրսեւորումները, ու նաեւ յարգանքով ու հպարտութեամբ յիշենք թէ´ զոհերը, թէ´ դիմադրողները, թէ´ վերապրողները»։
yerakouyn.com/2020/04/08/ես-կը-յիշեմ-հայոց-ցեղասպանութեան-թանգ/
