1918 թ. մայիսյան հերոսամարտերին ամենաակտիվ մասնակցությունն են ունեցել Ջհանգիր աղայի ու Ուսուբ բեկի եզդիական միավորումները
25 ՄԱՅԻՍ 2020 – ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ ԷՋԵՐ:
Բարեկամ ժողովուրդ, հարազատ ժողովուրդ
ՄԵԶ ԲԱՑԱԿԱ ՉԴՆԵՔ
1918 թ. մայիսյան հերոսամարտերին ամենաակտիվ մասնակցությունն են ունեցել Ջհանգիր աղայի ու Ուսուբ բեկի եզդիական միավորումները։ Հազարավոր եզդիներ համալրել են հայկական հեծելազորը: Նախքան Դրոյի Բաշ-Ապարանի ճակատի հրամանատարությունն ստանձնելը (1918, մայիսի 23)՝ օսմանյան կանոնավոր զորքերին դիմակայել են եզդիական հեծյալ գնդերը եւ աշխարհազորը:
Երեւանի «Աշխատանք» օրաթերթը 1918թ. հունիսի 8-ին գրել է. «Չենք կարող առանձին գոհունակությամբ չհիշատակել եզդիներու ցեղապետ Ջհանգիր աղայի գնդի խիզախ ու անվեհեր ճակատամարտերը գեներալ Սիլիկյանի զորամասերու հետ, անոնց կողքին եւ առաջին գիծերուն վրա: Ջհանգիր աղայի մասնակցությունը վճռական նշանակություն ունեցավ փախստական ու տեղական ժողովրդի ճակատագրի վրա»:
ՀՀ վարչապետ Սիմոն Վրացյանի խոսքերով՝ «եզդիները նախանձախնդիր էին Հայաստանի անկախության և ոչինչ չէին խնայում նրա պաշտպանության համար»: Ջերմ ու բարեկամական հարաբերություններ են եղել Զորավար Անդրանիկի ու Ջհանգիր աղայի միջեւ:
Մայիսյան կռիվների մասնակից Ուսուբ բեկը 1896 թվականից եղել է Այսրկովկասի եզդիների առաջնորդը, Հայաստանի Առաջին հանրապետության խորհրդարանի պատգամավոր: Միացել է 1921թ. փետրվարի 18-ին բոլշևիկների դեմ բռնկված համաժողովրդական ապստամբությանը, որի պարտությունից հետո՝ կառավարության ու զորքի հետ անցել է Սյունիք: Միանալով Նժդեհի քաջերին՝ մասնացել է ռուս-թաթարական զորքերի դեմ Լեռնահայաստանի մղած կռիվներին: Նույն թվի հուլիսին Ուսուբ բեկը Նժդեհի հետ անցել է Իրան:
Հավատալով բոլշեւիկների խոստումներին՝ 1921թ. աշնանը վերադարձել է Հայաստան, հայրենի Շամիրամ գյուղ: 1929-1932 թթ. ենթարկվել է հալածանքների, աքսորի ու բանտարկության: 1932թ. ամռանը կալանքից ազատվել է, երկու տարի անց՝ մահացել:
1938 թ. Ջհանգիր աղան աքսորվել է Սիբիր, իսկ 1943-ին Սարատովի բանտում կնքել մահկանացուն:
Հիշատակն արդարոց օրհնությամբ եղիցի:
Facebook-Arshaluis Zurabyan
