Առաջին Հանրապետութեան Փորձը, Ձեռքբերումները եւ Ձախողումները Մեզի Դասեր Կու տան. Նախագահ Արմէն Սարգսեանի Ուղերձը Հանրապետութեան Տօնին Առթիւ

Առաջին Հանրապետութեան Փորձը, Ձեռքբերումները եւ Ձախողումները Մեզի Դասեր Կու տան. Նախագահ Արմէն Սարգսեանի Ուղերձը Հանրապետութեան Տօնին Առթիւ

28 ՄԱՅԻՍ 2020 – ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՈՒՆ – ԿԸ ՅԻՂԵՄ ԵՒ ԿԸ ՊԱՀԱՆՋԵՄ:

Սիրելի հայրենակիցներ,

Այսօր կը նշենք Հանրապետութեան տօնը` Հայաստանի առաջին հանրապետութեան հիմնադրման տարեդարձը:

Հայոց պետականութիւնը վերականգնեցաւ միջազգային բարդագոյն իրադրութեան պայմաններու մէջ, երբ դեռ կը մոլեգնէր Առաջին Համաշխարհային Պատերազմը, որու ամենաարիւնալի ճակատներէն մէկը դարձած էր բուն Հայաստանը` իր Արեւմտեան եւ Արեւելեան մասերով:

Պատերազմի քօղին տակ Օսմանեան Թուրքիան արդէն տեղահանած եւ կոտորած էր միլիոնաւոր հայեր եւ վտանգի տակ դրած հայ ժողովուրդի բուն գոյութիւնը:

Այս օրհասական պայմաններուն մէջ, թուրք նուաճողներու դէմ Սարդարապատի, Բաշ Ապարանի եւ Ղարաքիլիսիայի հերոսամարտերէն ետք, 1918-ի Մայիս 28-ին հռչակուեցաւ Հայաստանի անկախութիւնը:

Առաջին Հանրապետութեան պատմական նշանակութիւնը անգնահատելի է:

Կիլիկեան Հայոց թագաւորութեան անկումէն աւելի քան 500 տարի անց վերականգնուեցաւ հայոց պետականութիւնը: Դա սերունդներու երազանքն էր եւ ազգային-ազատագրական դարաւոր պայքարի արդիւնքը:

Երկրին մէջ ստեղծուեցաւ բազմակուսակցական դեմոկրատական կառավարման համակարգ, հաստատուեցան քաղաքացիական ազատութիւններ, հաւասար ընտրական իրաւունքներ, ներառեալ` կանանց:

Սկիզբ դրուեցաւ պետական շինարարութեան, զարկ տրուեցաւ լուսաւորութեան, գիտութեան ու կրթութեան:

Ամէն կողմէ Հայրենիք շտապեցին կարող ուժեր` իրենց ծառայութիւնը մատուցելու նորանկախ պետութեան:

Հայաստանը դարձաւ միջազգային գործօն, հաստատուեցան արտաքին կապեր, շարք մը երկիրներու մէջ նշանակուեցան Հայաստանի դեսպաններ եւ ներկայացուցիչներ:

Անկախ եւ միացեալ Հայաստանի ստեղծման նպատակը, որ 1919-ի Մայիս 28-ին արձանագրուեցաւ նաեւ Խորհրդարանի որոշման տեսքով, խտացումն էր ազգային դարաւոր պայքարի եւ գաղափարախօսութեան, ինչպէս նաեւ կը բխէր ժամանակի աշխարհաքաղաքականութենէն, որուն արդիւնքը եղաւ 1920-ի Օգոստոս 10-ի Սեւրի պայմանագիրը:

Առաջին Հանրապետութեան փորձը, ձեռքբերումները եւ ձախողումները մեզի դասեր կու տան: Ամենամեծ դասը սեփական ուժերու վրայ յենուիլն է, իսկ այդ ուժը գոյացնելու համար` ազգային գերագոյն նպատակ ձեւաւորելը եւ ատոր շուրջը համախմբուիլը:

Մեր ժողովուրդի ապահով, անվտանգ ու բարեկեցիկ ապագայի երաշխիքը պէտք է ըլլայ Հայաստանի որպէս հայութեան համար աշխարհաքաղաքական ելակեդրոնի գաղափարախօսութեան իրագործումը:

Երկար դարեր մեզի միաւորած եւ ուղեկցած է միասնական Հայրենիքի գաղափարը, որ կը փոխանցուի սերունդէ սերունդ:

Ան մեր ազգային մեծ ուխտն է, մեր քաղաքական եւ պատմական ժառանգութիւնը:

Մեր օրերում դա դրսեւորւում է Հայաստան-արցախ-սփիւռք եռամիասնութեան տեսքով: Ղարաբաղեան հիմնախնդրի խաղաղ եւ արդարացի լուծման եւ Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման եւ նրա հետեւանքների վերացման հարցերը տեղաւորւում են հէնց այդ հասկացութեան մէջ:

Մարդկութեան պատմական փորձը մեզ ուսանում է, որ գործնական քաղաքականութիւնը վարւում է ըստ այդ պահին առկայ պայմանների եւ հնարաւորութիւնների, սակայն ազգային գերագոյն նպատակը շարժիչ ուժն է ազգի առաջընթացի եւ յաջողութեան:

100 տարի առաջ այդ նպատակը մտքում եւ զէնքը ձեռքներին մեր նախնիներն անձնուէր պայքարում էին Հայաստանի փրկութեան եւ անկախութեան համար:

1991-ի անկախութենէն ետք Հայաստանը աշխարհի մէջ վերագտած է իր ուրոյն տեղը: Ներկայ եւ յաջորդ սերունդներու պարտքը կերտած է կայուն, զարգացած եւ միասնական Հայրենիք, որ իր հովանիին տակ պիտի առնէ ողջ հայ ժողովուրդին:

Կեցցէ՛ Մայիս 28-ը` Հայոց պետականութեան վերականգնման օրը:

Կեցցէ՛ Հայաստանի Հանրապետութիւնը:

Կեցցէ՛ Արցախի Հանրապետութիւնը:

Կեցցէ՛ համայն հայ ժողովուրդը:

Փա՛ռք յանուն Հայրենիքի բոլոր նահատակներուն:

Աստուած պահապան բոլորիս:

yerakouyn.com/2020/05/28/առաջին-հանրապետութեան-փորձը-ձեռքբեր/