ՅՕԴՈՒԱԾՆԵՐ
ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ
«Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր
www.TheCaliforniaCourier.com
Միացեալ Նահանգներու, Եւրոպայի եւ Թուրքիոյ հետազօտողներէն կազմուած Գոլոմպիայի համալսարանի խումբը անցեալ շաբաթ հաստատեց, որ Թուրքիոյ կառավարութիւնը «Իսլամական պետութեան» (ԻՊ) տրամադրած է` ռազմական գործակցութիւն, զէնք, կազմակերպչական աջակցութիւն, նիւթական օգնութիւն եւ բժշկական ծառայութիւններ: Այս մանրակրկիտ հետաքննութիւնը գլխաւորած է Գոլոմպիա համալսարանի Մարդու իրաւունքներու ուսումնասիրութեան հիմնարկի Խաղաղութեան ամրապնդման եւ իրաւունքներու ծրագրի տնօրէն Տէյվիտ Ֆիլիփսը: Ան աշխատած էր իբրեւ աւագ խորհրդական եւ արտաքին գործերու գծով փորձագէտ ԱՄՆ պետական բաժանմունքի համար:
Ահա հատուածներ այդ ծաւալուն հետազօտութենէն, որոնք կը փաստեն Թուրքիոյ եւ ԻՊ-ի միջեւ եղած ուղղակի կապերը.
1) Թուրքիան ԻՊ-ին մատակարարած է զինամթերք
• 2014 թ. Օգոստոս 12-ին ԻՊ-ի հրամանատարներէն մէկը ըսաւ «Ուաշինկթըն փոսթ» թերթին. «Զինեալներու մեծ մասը, որ մեզ միացած էր պատերազմի սկիզբը, եկած էր Թուրքիոյ տարածքով, այդ նոյն ճանապարհով կ՝ուգային նաեւ սարքերն ու զինամթերքը»:
• Թուրքիոյ Հանրապետական ժողովրդական կուսակցութեան (CHP) առաջնորդ Քեմալ Քըլըչտարօղլուն 2014 թ. Հոկտեմբեր 14-ին Ատանայի դատախազութենէն յայտնաբերեց փաստաթուղթեր, որոնք կը բացայայտէին, որ Թուրքիան զէնք մատակարարած է ահաբեկչական խումբերուն: Ան նաեւ ներկայացուց հարցազրոյցներու արձանագրութիւնները բեռնատարներու վարորդներու հետ, որոնք զէնք հասցուցած էին ահաբեկիչներուն:
• Ըստ CHP-ի փոխնախագահ Պիւլենթ Թեզճանի` 2014 թ. Յունուար 19-ին թուրք գործակալները հրթիռներով, զէնք ու զինամթերքով բեռնուած երեք բեռնատար հասցուցած էին ԻՊ-ին Սուրիոյ մէջ:
• «Ճումհիւրիյէթ» թերթը մէջբերած է Ֆուաթ Աւնին, յայտարարելով, որ Գերմանիան եւ Միացեալ Նահանգները ձայնագրութիւններ ունէին, որոնք կը հաստատէին, որ Թուրքիան նիւթական եւ ռազմական աջակցութիւն ցուցաբերած է Ալ Քաիտայի հետ կապուած ահաբեկչական խումբերուն 2014 թ. Հոկտեմբեր 12-ին:
• 2014 թ. Սեպտեմբեր 27-ին հրապարակուած փաստաթուղթերէն պարզուեցաւ, որ Սէուտական Արաբիոյ արքայազն Պանտար պն Սուլթանը նիւթական աջակցութիւն ցուցաբերած է ԻՊ-ի համար զէնքի տեղափոխման Թուրքիոյ տարածքով:
2) Թուրքիան նիւթական եւ ճարտարագիտական աջակցութիւն ցուցաբերած է ԻՊ-ի զինեալներուն
• Ըստ «Ռատիգալ» թերթի 2014 թ. Յունիս 13-ի յօդուածին` Թուրքիոյ ներքին գործոց նախարար Մուամար Կիւլեր հրապարակած է հետեւեալ հրահանգը. «Հաթայը ռազմավարական նշանակութիւն ունեցող վայր է մուճահետներու համար, որոնք հատելով մեր սահմանը կ՝անցնին Սուրիա: Կ’աւելացուի նիւթական եւ ճարտարագիտական աջակցութիւնը իսլամական խմբաւորումներուն, իսկ անոնց մարզումը, հիւանդանոցային խնամքը ու անվտանգ անցումը յատկապէս տեղի կ’ունենայ Հաթայի մէջ»:
• «Տէյլի մէյլ»-ը 2014 թ. Օգոստոս 25-ին հաղորդած է, որ բազմաթիւ օտարերկրեայ զինեալներ Սուրիոյ եւ Իրաքի մէջ միացած էին ԻՊ-ին անցնելով Թուրքիոյ տարածքով:
• Բրիտանական «Սքայ նիւզ»-ը ձեռք բերաւ փաստաթուղթեր, ըստ որոնց Թուրքիոյ կառավարութիւնը կնքած է օտարերկրեայ զինեալներու անձնագրերը, որոնք կը փափաքէին թրքական սահմանով անցնիլ Սուրիա` միանալու ԻՊ-ին:
• 2014 թ. Հոկտեմբեր 9-ին Եգիպտոսի բարձրաստիճան պաշտօնեայ մը նշած է, որ Թուրքիոյ հետախուզութիւնը ԻՊ-ին փոխանցած արբանեակային պատկերներ եւ այլ տուեալներ:
3) Թուրքիան կը մարզէ ԻՊ-ի զինեալները
• 2014 թ. Յուլիս 29-ին CNN Turk-ը հաղորդեց, որ Սթամպուլի սրտին մէջ գտնուող Տուզչէ եւ Ատապազարի բնակավայրերը դարձած են հաւաքատեղի ահաբեկիչներու համար:
• Թուրքերուն, որոնք միացած էին ԻՊ-ի մասնաճիւղին, ցուցադրեցին 2014 թ. Յուլիս 28-ին Սթամպուլի մէջ կայացած հանրահաւաքին:
• Տեսահոլովակներէն մէկուն մէջ ցուցադրած էին ԻՊ-ի մասնաճիւղի իրականացուցած աղօթք- հաւաքը Սթամպուլի Օմեռլի թաղամասին մէջ:
• Ըստ Յորդանանի հետախուզութեան` Թուրքիան կը մարզէ ԻՊ-ի զինեալները յատուկ գործողութիւններու համար:
4) Թուրքիան բժշկական օգնութիւն կը ցուցաբերէ ԻՊ-ի զինեալներուն
• 2014 թ. Օգոստոս 12-ին ԻՊ-ի հրամանատարներէն մէկը յայտնեց «Ուաշինկթըն փոսթ»-ին. «Սովորաբար որոշ զինեալներ, նոյնիսկ «իսլամական պետութեան» ամենաբարձրաստիճան անդամները, բուժում կը ստանան Թուրքիոյ հիւանդանոցներուն մէջ»:
Ազատ Խօսք – Ելեկտրոնային Անկախ Պարբերաթերթ
կայք էջ : www.azadkhosk.com
Խմբագիր – Երան Գույումճեան
Թիւ (53) Դեկտեմբեր 2015