Ազգային ժողովի լուծարում․ ապագա վարչապետը կարող է չհաստատել մոսկովյան համաձայնագիրը
11.11.2020 | Հարցազրույց | ՍԻՐԱՆՈՒՅՇ ՊԱՊՅԱՆ, Հարցազրուցավար:
Մեր զրուցակիցն է քաղաքագետ Կայծ Մինասյանը
Պարոն Մինասյան, Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները համաձայնագիր են ստորագրել։ ԱՄՆ-ն և Ֆրանսիան չեն մասնակցել Ղարաբաղի հարցում համաձայնությունների ձեռքբերման գործընթացին, սա եռակողմ համաձայնություն է՝ Ռուսաստան, Հայաստան և Ադրբեջան։ Ինչպե՞ս եք գնահատում։
Ես կպատասխանեմ կետ առ կետ.
ա) Դա Հայաստանի ռազմական պարտությունն է և Ադրբեջանի ռազմական հաղթանակը
բ) Դա ոչ Բաքվի քաղաքական հաղթանակ է, ոչ էլ Երևանի համար քաղաքական պարտություն: Ինչո՞ւ : Արցախի Հանրապետությունը դեռ կա, նույնիսկ եթե այն թուլացած է: Իսկ Ադրբեջանը չէր կարող ջախջախել Ղարաբաղը և պետք է գործ ունենա երրորդ տերության ռազմական ուժի հետ (Ռուսաստանը, տեսականորեն Հայաստանի դաշնակից Ռուսաստանը)
գ) Ռուսաստանը ստորագրում է իր վերադարձը որպես արբիտր Հարավային Կովկասում, բայց միավորներ է կորցնում Բաքվի և Երևանի հետ: Բաքուն այժմ նայում է դեպի Անկարա: Երեւանը կզգուշանա Ռուսաստանից: Մենք չգիտենք, թե որքանով է Ռուսաստանը Թուրքիայի հետ համատեղ ղեկավարելու Արցախի հարցը:
դ) Ֆրանսիան և Միացյալ Նահանգները բացակայում են: Նրանք ստորագրում են իրենց անօգնականությունը՝ չասելու իրենց վախկոտությունը:
ե) Դա Թուրքիայի համար դիվանագիտական հաղթանակ է: Այն այժմ կարող է գրոհել մեկ այլ ուշադրության կենտրոն (Բալկաններ, Կիպրոս, Րիմ) և Ռուսաստանն այժմ թուլացել է:
զ) Ոչինչ չի կարգավորվել, և երկարաժամկետ հեռանկարում պատերազմը չի ավարտվել
Փաշինյանը հիմնավորել է, թե ինչու նման որոշում կայացրեց՝ ասելով, որ բանակը շարունակաբար պնդել է նման քայլի գնալու անհրաժեշտությունը։
Ես չգիտեմ, դրան չեմ տիրապետում: Բանակը խնդրե՞լ է նրան դադարեցնել հակամարտությունը: Ստեփանակերտը խնդրե՞լ է նրան հաշտություն կնքել: Ինքը մենակ որոշե՞լ է ստորագրել այս համաձայնագիրը:
Դաշնակցության համար այս որոշումն անընդունելի է, և 17 կուսակցություն պատրաստվում է հանրահավաքի։ Ինչպե՞ս եք գնահատում։
Այժմ մենք պետք է խուսափենք բաժանումից: Դա սարսափելի կլիներ ռազմական պարտությունից հետո: Մենք բոլորս ենք պատասխանատու իրավիճակի համար, բայց ոմանք ավելին, քան մյուսները: Մենք հիմա պետք է վերակառուցենք ավելի ուժեղ հայկական պետություն ՝ ընդդեմ կոռուպցիայի, ի ծառայություն ՀՀ քաղաքացիների, այլ ոչ թե տոհմի: Մենք պետք է վերակառուցենք 21-րդ դարի ռազմական գործիքը և դեռ ոչ թե մտածենք հակագրոհների (տանկեր, հրետանի), այլ գրոհների (ինքնաթիռներ, անօդաչու թռչող սարքեր) մասին: Սփյուռքում մենք պետք է դուրս գանք հիշողությունից, պատրանքներից և կոմունիտարիզմից: Մի խոսքով, մեզ պրոֆեսիոնալ, ռացիոնալ մոտեցում է պետք: Հայկական պետությունը պետք է լինի առաջնայինը, և դա ենթադրում է ընդհատումներ առասպելական, հիշատակի և պատրանքային անցյալի հետ: Պետությունն ամենից վեր:
Թվում է, թե Ազգային ժողովի լուծարումը քաղաքացիական խաղաղության նախապայման է: Դրանից հետո կլինեն արտահերթ ընտրություններ: Կամ Նիկոլ Փաշինյանը շահում է քվեաթերթիկը, և նա վերալեգիտիմացվում է, և Մոսկվայի համաձայնագիրը հաստատվում է համընդհանուր ընտրական իրավունքով: Կամ նա պարտվում է ընտրություններում: Նոր մեծամասնություն է ստեղծվում, և ապագա վարչապետը կարող է չհաստատել մոսկովյան համաձայնագիրը և վերսկսել քաղաքական պայքարը ՝ այս անգամ Արցախում իրավիճակը վերահաշվեկշռելու համար: Բայց մի բան ակնհայտ է. առաջնագծում զոհված 20-ամյա տղաների վրա 30 տարվա էլիտար անփութության մեղադրանք առաջադրելն անպատվություն է: Այս տեսակի մտածելակերպը պետք է արագ կանգ առնի:
Ըստ էության՝ լավրովյան պլանից էլ ավելի դաժան համաձայնագի՞ր եղավ։
Այո, դա Կազան-Լավրով ծրագրի արագացված տարբերակն է: Այն բանակցվում էր հին ռեժիմի կողմից և ուժի կիրառվում ներկայիս կողմից:
Ի վերջո, որքանո՞վ կարող ենք սա դիտարկել որպես ռուս-թուրքական պայմանավորվածություն։
Մոսկովյան համաձայնագրի մարտահրավերներից մեկն այնտեղ է: Արդյո՞ք Թուրքիան համատեղ կկառավարի միջանցքը Ադրբեջանի և Նախիջևանի միջև: Թուրքիան պատրաստվում է մտնել խաղաղապահության կենտրոն: Եթե Անկարան երկու դեպքում էլ գոհունակություն ստանա, ապա այո, դա կլինի հակամարտության ռուս-թուրքական համատեղ կառավարումը և դա կլինի Մինսկի խմբի վերջը:
lragir.am/2020/11/11/598188/
