Եկէք` Յիշենք, Թէ Ի՛նչ Կատարուեց 1915 Թուականին. Ժողովրդին Զինաթափեցին, Յետոյ Եղաւ Ցեղասպանութիւն
14 ԱՊՐԻԼ 2021 – ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ – ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ:
«Լրագիր» կայքը հետեւէալ հարցազրոյցը ունեցաւ Արցախի ՀՅԴ խմբակցութեան պատգամաւոր, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտէի անդամ Վահրամ Բալայեանի հետ:
ՍԻՐԱՆՈՒՇ ՊԱՊԵԱՆ
«ԼՐԱԳԻՐ».- Օրերս ազրպէյճանցիները ներխուժել են Ստեփանակերտ տանող ճանապարհ: Ձեր կարծիքով, կա՞յ այստեղ ահաբեկչութեան դրսեւորում, թէ՞ ոչ. ինչպէ՞ս էք գնահատում տեղի ունեցածը:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Այդ ամէնին գնահատական տրուել է ե՛ւ Արցախի ԱԳՆ-ի կողմից, ե՛ւ նախագահի մամուլի խօսնակի կողմից: ԱԳՆ-ի կողմից դա գնահատուել է նոյնիսկ որպէս ահաբեկչութեան նման մի գործողութիւն:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Ամէն դէպքում, ո՞վ է պատասխանատու այս իրավիճակի համար:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Ես կարծում եմ` թէ՛ խաղաղապահները, թէ՛ մեր բանակը, որովհետեւ, վերջիվերջոյ, մենք բանակ ունենք: Ճիշդ է` մեր բանակը վերակազմաւորման շրջան է ապրում, բայց մեր անվտանգութեան երաշխաւորներն այս պահին խաղաղապահներն են եւ մեր բանակային ստորաբաժանումները: Մենք հասկանում ենք, որ ստեղծուած է մի այսպիսի խառը վիճակ, երբ համապատասխան դիրքեր չկան, աշխարհագրական դիրքն այնպիսին է, որ բաւական դժուար է դա վերահսկել: Բայց ամբողջ խնդիրն այն է, որ այսօր որոշակի նաեւ թեքնիք հնարաւորութիւններ կան, թռչող սարքեր կան, նկարահանող սարքեր կան: Կարծում եմ` այդ ամէնը պէտք է ներգրաւել, որպէսզի ժողովրդի անվտանգութեան հետ կապուած հարցերը իսկապէս լուծուեն, որովհետեւ սա հասարակութեան համար մտահոգող հարց է:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Ստացւում է, որ արցախցիների անվտանգութիւնը դեռեւս լիարժէքօրէն չի՞ ապահովուում:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Ի հարկէ, ես ասել եմ ու հիմա էլ եմ ասում, որ պէտք է այդ ուղղութեամբ աւելի լուրջ աշխատանք կատարել, որովհետեւ ինչքան ուզում ես լաւ ճանապարհներ, գեղեցիկ տներ կառոյցի, մինչեւ անվտանգութեան յստակ համակարգ չլինի, մարդկանց համար դժուար կը լինի այստեղ ապրել: Առաջին խնդիրը անվտանգութիւնն է:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Նախօրէին Մոսկուայում Փութինի հետ հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինեանը խօսել է ռազմագերիների հարցից: Ձեր կարծիքով, Ռուսաստանը կարո՞ղ է այս հարցում օգտակար լինել, թէ՞ ոչ:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Ինձ թւում է, որ Ռուսաստանն այն երկիրն է, որ այդ ուժն ունի: Չեմ կարծում, որ Ազրպէյճանը կը դիմանայ, եթէ Ռուսաստանը շատ ուզի: Այս տարածաշրջանով հետաքրքրուող ամենակարեւոր երկիրը Ռուսաստանն է, եւ կարծում եմ, որ պէտք է ուղղակի ճնշումները մի քիչ մեծացնել:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Այդ դէպքում, ինչո՞ւ չի յաջողւում այս հարցում յաջողութեան հասնել:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Ցաւօք, Հայաստանն այսօր քաղաքական գործօն չէ: Այն արհամարհանքը, որ կայ ե՛ւ հակառակորդի կողմից, ե՛ւ միջնորդ երկրների կողմից, տեսանելի է: Մի տեսակ լուրջ չի ընկալւում այս ամէնը: Այս պատերազմը, ընթացքը, այդ ամբողջ ժամանակահատուածը, ստեղծուած անորոշ վիճակը թոյլ չեն տալիս, որ հարցերը յստակօրէն դրուեն եւ լուծումներ ապահովուեն:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Որքանո՞վ էք հաւանական եւ իրատեսական համարում խօսակցութիւնները, ըստ որոնց, գերիների վերադարձի գինը կարող է լինել Կարմիր Շուկայի յանձնումը հակառակորդին:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Ի հարկէ, Ազրպէյճանը ձգտելու է առաւելագոյնը շահել դրանից, այսինքն` գերիների գործօնն օգտագործել տարբեր քաղաքական խնդիրներ լուծելու համար: Դա ակնյայտ է, ուղղակի ամբողջ հարցն այն է, որ հիմա եթէ իսկապէս երկրները ձգտում են հասնել երկարատեւ խաղաղութեան, փոխշահաւէտ համագործակցութեան, ապա այս վերաբերմունքը նման իրավիճակ չի ստեղծում: Հասկանալի է, որ սա բաւականին զգայուն հարց է եւ հանրային որոշակի զգայնութիւն է առաջացնում: Հասկանալի է, որ նման պարագայում ի՞նչ համագործակցութեան մասին կարող է խօսք լինել: Այս հարցը պէտք է լուծել, նոր անցնել մնացած հարցերին:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Կարծում էք, որ ճանապարհների ապաշրջափակման հարցն այս պահին ժամանակավրէ՞պ է:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Երբ քո քաղաքացին գտնւում է գերութեան մէջ, տաժանակրութեան մէջ, ո՞նց էք պատկերացնում, որ էստեղով հակառակորդն անցնի, միւս տարածքով էլ միւսը: Դա հնարաւո՞ր է: Եթէ կողմերն իսկապէս ուզում են գործնական քայլերի դիմել, համապատասխան մթնոլորտը պէտք է ձեւաւորուի: Վախի մթնոլորտը պէտք է վերանայ, որպէսզի մարդիկ տեսնեն, որ այս հարցը լուծուել է, միւս հարցը վաղը կը լուծուի եւ այլն: Միայն այդ պարագայում կարող է վստահութիւն առաջանալ: Բայց երբ 200-ից աւելի գերի Ազրպէյճանում է, ո՞նց կարող ես այդ հարցերը լուծել:
«ԼՐԱԳԻՐ».- Շատերը նշում են, որ բնակարանաշինութիւնից առաջ նախ պէտք է բանակը վերազինել, որ այդ բնակարանները պաշտպանող լինի: Դուք կիսո՞ւմ էք այս մօտեցումը:
ՎԱՀՐԱՄ ԲԱԼԱՅԵԱՆ.- Տեսէք, Ազրպէյճանն ու Թուրքիան անընդհատ զինւում են եւ բացայայտ դա ցոյց են տալիս: Ո՞ւմ համար են դա անում: Այն զէնքերը, որ գնում է Ազրպէյճանը, հո թանգարանի համար չի՞ գնում: Ամբողջ հարցն այն է, թէ ինչպէ՛ս կարող ես քո անվտանգութիւնը երաշխաւորել, եթէ չունենաս ուժեղ բանակ, այն էլ նման լարուած տարածաշրջանում: Այլ բան է, որ եթէ միւս երկիրն էլ ասի` ես էլ բանակ չեմ պահում, դուք էլ մի՛ պահէք: Բայց եթէ դիմացինդ բանակ է պահում, դու չես պահում, հասկանալի չէ՞, թէ դու ի՛նչ վիճակի մէջ կը յայտնուես: Եկէք` յիշենք, թէ ի՛նչ կատարուեց 1915 թուականին. ժողովրդին զինաթափեցին, յետոյ եղաւ Ցեղասպանութիւն: Մենք ունենք դրա փորձը:
aztagdaily.com/archives/505559
