Հստակ պետք է իմանանք, թե մինչև ուր կարող է գնալ Ֆրանսիան – Հիլդա Չոբոյան
24.07.2021 | Հարցազրույց | ՍԻՐԱՆՈՒՅՇ ՊԱՊՅԱՆ, Հարցազրուցավար
Մեր զրուցակիցն է ֆրանսահայ հասարակական գործիչ Հիլդա Չոբոյանը – ՆԱԽՈՐԴ ՅՕԴՈՒԱԾԸ:
Տիկին Չոբոյան, Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանը հայտարարել է, որ Ֆրանսիան կդիտարկի պաշտպանության ոլորտում Հայաստանի հայտը։ Ինչպե՞ս եք գնահատում։ Ավելի առարկայակա՞ն են դառնում Ֆրանսիայի քայլերը:
Եթե ուշադիր հետևեք դեսպանի ասածներին, ապա դեսպանը հստակ ասում է, որ Ֆրանսիան հայտերը քննարկում է, երկրորդ՝ Հայաստանը և Ֆրանսիան երկու տարբեր ռազմավարական դաշինքների մաս են կազմում: Այս երկուսն իմանալով՝ շատ հստակ պետք է իմանանք Ֆրանսիայի ոչ միայն հնարավորությունները, այլ մտադրությունները որոնք են, թե մինչև ուր կարող է գնալ Ֆրանսիան: Ես կարծում եմ, որ նախ երկու ոլորտ պետք է դիտարկել, մեկը ընդհանուր ռազմաքաղաքական ոլորտը, որի մեջ Ֆրանսիա, Միացյալ Նահագներ, ՆԱՏՕ․․․ այս ամբողջ շրջանակը Աֆղանստանից շատ հեռու չեն ուզում մնալ, և Հայաստանի օգնությամբ և Հարավային Կովկասի մեջ ներկայությամբ այդ խնդիրներն է Արևմուտքը փորձում լուծել, որովհետև այսօր Աֆղանստանի մեջ իրադրությունը փոխվել է, Միացյալ Նահանգները իր զորքերը հետ քաշեց:
Հաջորդը Հայաստանի և Ֆրանսիայի հարաբերություններն են։ Հայաստանի և Ֆրանսիայի միջև տնտեսական համագործակցության մակարդակն իսկապես շատ ցածր է, և մոտավորապես Ադրբեջանի հետ փոխհարաբերություններում, մասնավորապես տնտեսական ոլորտում Ֆրանսիայի հետ համագործակցությունը շատ է: Եվ տնտեսականի մեջ կարող ենք նաև երևակայել ռազմավարական փոխգործակցությունը:
Ինչպես գիտենք, Ֆրանսիան Ադրբեջանին զենք է վաճառել, արբանյակ, որը շատ հավանական է, որ կիրառվել է: Իհարկե, պետք է պատրանքներ չունենանք, որ հանկարծ Հայաստանի ռազմավարական գոերծընկերը պետք է Ֆրանսիան դառնա: Դրա համար տարիների նախապատրաստական աշխատանք է հարկավոր, և այսօր դա կյանքի կոչել անհնար է։ Դեսպանը իր հարցազրույցում շատ պարզ ասել է, որ մեր դաշնակիցները տարբեր են, Ֆանսիան ՆԱՏՕ անդամ է, Հայաստանը՝ ՀԱՊԿ, հետևաբար, այս երկու խնդիրներն են առկա: Մեկը այն, որ հսկայական փոփոխություններ պետք չէ հուսալ, բայց նախ Հայաստանն իր քաղաքականությունը պետք է ճշտի, թե սահմանների խնդրում, օրինակ, ինչպես պետք է վարվի:
Կան խնդիրներ՝ մեկը սահմանների խնդիրն է, մյուսը ռազմագերիների խնդիրն է, և ավելի հեռակա, կա Արցախի կարգավիճակի խնդիրը։ Ֆրանսիան ամեն գնով ուզում է վերականգնել Մինսկ խմբի աշխատանքները, և վերականգնել Մինսկի խումբը, նշանակում է՝ այս կամ այն ձևով դերակատար դառնալ տարածաշրջանում: Իմ կարծիքով՝ մենք այսօր նոր դաշնակից փնտրելու իրավիճակում ենք, կարծում եմ, որ նախ պետք է Հայաստան- Ֆրանսիա հարաբերությունները զարգացնել տնտեսական, տեխնոլոգիական ոլորտներում, նաև որոշակի ռազմական համագործակցություն, կամ անօդաչու սարքերի շուրջ համագործակցություն, այսինքն՝ այն բոլոր կարելիությունները, որոնք Հայաստանի և ԵՄ-ի հետ ստորագրված ՍԵՊԱ համաձայնագրի մեջ կան, Հայաստանը պետք է գործածի:
Առաջիկայում Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնի այցը Հայաստան այս առումով ինչպիսի՞ նշանակություն կարող է ունենալ:
Հարաբերությունների մակարդակի բարձրացման առումով շատ կարևոր է Մակրոնի այցելությունը, միաժամանակ, պետք է նկատի ունենալ, որ Ֆրանսիան այն երկիրը չէ, որ կարողանա ռազմական ներկայություն ապահովել Հարավային Կովկասում, Հայաստանում, բայց խնդիրները, որոնք ծագել են հետպատերազմյան փուլում, կարևոր են վեր հանելու տեսակետից։
Ավելին՝ այս բոլոր հնարավորությունների մեջ անհասկանալի է Հայաստանի լռությունը, նկատի ունեմ ԵՄ, ՄԱԿ չդիմելու հարցում։
www.lragir.am/2021/07/24/657216/
