«Եթէ Թուրքիայի Հետ Խօսակցութիւնը Սկսուի, Կը Նշանակի Հայաստանը Բաւարարել Է Նախապայմանները». Կիրօ Մանոյեան
22 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 2021 – ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ – Կարդալ նաեւ՝:
ԵՐԵՒԱՆ, «Ազատութիւն».- ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ, ՀՅԴ Բիւրոյի Հայ Դատի եւ քաղաքական հարցերու գրասենեակի պատասխանատու Կիրօ Մանոյեան «Ազատութեան» հետ ունեցաւ զրոյց մը: Պատասխանելով լրագրողին հարցումին, թէ ինչպէ՛ս կը գնահատէ Երեւանի եւ Անգարայի հեռակայ ուղերձները, որոնց մէջ անոնք կ՛ակնարկեն, որ դէմ չեն երկխօսութեան՝ Մանոյեան ըսաւ. «Թուրքիան միշտ էլ խօսել է նախապայմաններով Հայաստանի հետ. ե՛ւ ֆուտբոլային դիւանագիտութեան ժամանակ, ե՛ւ դրանից առաջ` դեռ մինչեւ Հայաստանի անկախացումը: Եւ փաստօրէն հիմա այդ պատրաստակամութիւնը Թուրքիայի կողմից այնքան էլ դրական ազդակ չէ, որովհետեւ ինքը` Թուրքիայի նախագահը, եւ ոչ միայն նախագահը շարունակում են նախապայմանների մասին խօսել, նոյն նախապայմանները: Պարզապէս իրենք գտնում են, որ Արցախի հարցը կարգաւորուած է ճիշդ, դրա մասին չեն ակնարկում: Բայց խօսում են արդէն, որ պէտք է Հայաստան-Ադրբեջան պայմանագիր լինի, եւ պէտք է Հայաստանը տրամադրի այսպէս կոչուած միջանցք դէպի Նախիջեւան», յայտնեց Մանոյեան։
«Ազատութեան» լրագրողը դիտել տուաւ, որ Երեւան չըսաւ, թէ կ՛ընդունի նախապայմանը, այլ ըսաւ՝ եկէք սկսինք խօսիլ առանց նախապայմաններու: Մանոյեան դիտել տուաւ, որ, դժբախտաբար, այդ առանց նախապայմաններու մասը վերջին շրջանին շատ չի շեշտուիր, հակառակ անոր որ նախորդ տարուան Յուլիսին այս նոյն քաղաքական մեծամասնութեան կողմէ մշակուած, հաստատուած Ազգային անվտանգութեան ռազմավարութեան մէջ Թուրքիոյ նկատմամբ մօտեցումները շատ աւելի յստակ էին, շատ աւելի ճիշդ էին նոյնիսկ, քան նոր կառավարութեան ծրագիրին մէջ:
Լրագրողը նշեց, որ Էրտողան խօսեցաւ միջանցքներու մասին, իսկ Երեւան պատասխանեց` ո՛չ, ճանապարհներու ապաշրջափակում:
«Բայց մինչեւ Էրդողանի էդ ասելը, մենք դարձեալ նոյնն էինք ասել, բայց Թուրքիան էլի նոյն բաներն է կրկնում, ինչ որ Ադրբեջանը: Դրանով հանդերձ փաստօրէն մեր վարչապետը փորձել է հանդիպում ունենալ Էրդողանի հետ: Ես ենթադրում եմ, ինքը պատկերացնում էր կամ ենթադրում էր այդ հանդիպումը կայանայ հաւանաբար Նիւ Եորքում… բայց ամէն դէպքում նոյն բանը կրկնել ա: Որովհետեւ, կրկնում եմ` Հայաստանը չի ասել առանց նախապայմանների, ընդհակառակը, գնահատում է որպէս դրական ազդակ Թուրքիայից լսուածները: Դա արդէն ուղղակի վտանգում է մեր ազգային պետական շահը», պատասխանեց Մանոյեան:
Անդրադառնալով լրագրողին այն դիտարկման, որ ինք արդեօք սկզբունքային կերպով դէ՞մ է Էրտողան-Փաշինեան ձեռքսեղմումին, որ կրնայ իրականութիւն դառնալ Վրաստանի միջնորդական ջանքերով՝ ՀՅԴ Բիւրոյի անդամը ըսաւ. «Եթէ առանց նախապայմանի է խօսակցութիւնները սկսելու, մենք դէմ չենք:
Բայց մենք դէմ ենք, ինչպէս եւ դէմ էինք, որ առանց այդ նախապայմաններից հրաժարուելու, խօսակցութիւնները սկսուեն: Որովհետեւ մենք տեսանք նախորդ անգամ ինչպէս, եթէ կողմերը տարբեր պատկերացումներ ունեն, տարբեր ակնկալիքներ ունեն:
Օրինակ, Թուրքիային համոզել էին Միացեալ Նահանգները, որ ոչինչ, Արցախի հարցը այս փաթեթով չի լուծուի, բայց սրան զուգահեռ կը լուծուի, կը կարգաւորուի այնպէս, ինչպէս դուք էք ցանկանում: Գոնէ ըստ թուրքերի, այդպէս է իրենց ասուած: Միացեալ Նահանգներն էլ չի հերքում, որ ինքը ասել է զուգահեռ:
Բայց տեսանք ինչպէս տապալուեց այդ գործընթացը: Դժգոհ չենք, որ տապալուեց, բայց աւելի վատացան իրականութեան մէջ գոյութիւն չունեցող յարաբերութիւնները, քան մինչեւ այդ փորձը:
Հիմա էլ ճիշդ չի լինի, որ կողմերը սկսեն խօսել` առանց հասկանալու դիմացինի ճիշդ մօտեցումը: Իսկ էս դէպքում պարզ է, որ Թուրքիան նաեւ ունի նախապայմաններ, այդ նախապայմանները ինքը փորձելու է կարգաւորել:
Եւ եթէ Էրդողանի ասածը անկեղծ է, այսինքն` ինքը ասում է, որ խօսակցութիւնը կը սկսի մի քանի բան Հայաստանի կողմից արուելուց յետոյ, ներառեալ էդ միջանցք կոչուածի բացումը, ուրեմն տրամաբանօրէն պէտք չէ, որ խօսակցութիւն սկսուի: Կամ արդէն խոստում կը ստանայ:
Եթէ խօսակցութիւն սկսուի, պէտք չէ զարմանալ, որ, ենթադրենք, Հայաստանը համաձայնել է միջանցք տրամադրել` անկախ նրանից, թէ ինչ կը յայտարարի վարչապետը:
Պարզ է, եթէ նախապայմանների լեզուով սկսենք խօսել, մենք էլ շատ նախապայմաններ ունենք` սկսած Ցեղասպանութեան ճանաչումից եւ այլն:
Բայց եթէ պատրաստակամութիւն կայ յարաբերութիւններ հաստատել առանց նախապայմանների, պէտք է վերաբերուի երկու կողմերին: Իրականութիւնը այն է, մենք սա պիտի հասկանանք եւ այլեւս իզուր ցանկացած քաղաքական ուժ զրոյից պէտք չէ փորձ անի, որ Թուրքիայի քաղաքական մտածողութեան մէջ չկայ անկախ Հայաստան, որպէս հարեւան:
Կարող ա լինի հայկական պետականութիւն` եթէ դա կախուած է Թուրքիայից: Եթէ դա հասկանանք, էս պարապ փորձերը չենք անի», հաստատեց Կիրօ Մանոյեան:
asbarez.am/397055/եթէ-թուրքիայի-հետ-խօսակցութիւնը-սկս/