Այս գիրքը իմ պատասխանն է բոլոր նրանց, ովքեր հայոց պատմությունը սահմանափակում են երեք հազար տարվա ժամանակահատվածում – Տերյան Անժելա
30 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2021 – ԳԻՐՔԵՐՈՒ ՀԵՏ – ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ – ՄՇԱԿՈՅԹ:
Այս գիրքը իմ պատասխանն է բոլոր նրանց, ովքեր հայոց պատմությունը սահմանափակում են երեք հազար տարվա ժամանակահատվածում, ովքեր փորձում են հայոց պատմությունը ենթարկել ինչ-որ չափորոշիչների, ովքեր խոչընդոտում են Առաջավոր Ասիայի, մասնավորապես Միջագետքի գրավոր աղբյուրներով վկայված հայոց ավելի քան վեց հազարամյակ ձգվող պատմության իրողությանըը:
Համոզված եմ ի վերջո հաղթելու է ճշմարտությունը և հայ ազգը ունենալու է իրեն արժանի հայոց պատմության դասագրքեր ու աշխատություններ, որոնցով դաստիարակվող սերունդը ստեղծելու է ՀԶՈՐ ԱԶԳԱՅԻՆ ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ՝ ՆՈՐ ԱՐԱՐԱՏ-ՀԱՅՔ
Հայ ազգի ապագայի համար վճռական նշանակություն ունեցող այս օրերին լույս է տեսել նոր գիրք «ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ ԱՐԱՐԱՏ ԵՐԿՐԻ», որը հնագույն ժամանակներից սկսած իրար հաջորդող հայոց պետությունների և պետականության պատմության մասին է:
Ներկայացվում է գրքի ամփոփումը հայերեն, անգլերեն ու ռուսերեն լեզուներով:
ԱՄՓՈՓՈՒՄ: Գրքում ներկայացվում է աշխարհի հնագույն ազգերից մեկի՝ հայ-արմենների պատմությունը արարչագործության ժամանկներից մինչև մ.թ.ա. I-ին հազարամյակի վերջ ընկած ժամանակաշրջանը: Միջագետքի գրավոր աղբյուրները, մասնավորապես շումերական դիցաբանական վիպերգերը («Էնմերքարը և Արատտայի տիրակալը»,) վկայում են, որ մ.թ.ա. IV-III հազարամյակներում Հայկական լեռնաշխարհում գոյություն է ունեցել ԱՐԱՐԱՏ անունով պետություն, որի բաղկացուցիչ մասն էր Արատտա քաղաքը (մայրաքաղաք, քաղաք-պետություն):
Արատտան Արարատ երկրի հոգևոր ու մշկութային կենտրոնն էր, որը նաև քուրմ-թագավորի նստավայրն էր: Արատտան հոգևոր, տնտեսական, մշակութային, ռազմական ու այլ կապերով կապված էր Շումերի Ուրուկ քաղաքի հետ:
Ըստ միջագետքյան վիպերգերի Արարատը արարչագործության երկիրն է, որը նախ աստվածների բնակավայրն էր, ապա՝ մարդկանց: Ընդհանրացնելով շումերական գրավոր աղբյուրների, կնիքադրոշմների ու աղյուսե տախտակների վրա գծագրված պատկերները, նկատում ենք.
– Արարատ երկիրը (Արատտա) աստվածների բնակավայր է («Էնմերքարը և Արատտայի տիրակալը», «Գիլգամեշ», նաև Բերոսոսի «Բաբելոնի պատմությունը» աշխատությունը):
– Արարատ երկրի մարդիկ (Արատտայի մարդիկ) Աստծո կողմից հովանավորվող մարդիկ են («Էնմերքարը և Արատտայի տիրակալը»):
– Արարատ երկիրը սուրբ օրենքների և սրբազան ծեսերի երկիր է («Էնմերքարը և Արատտայի տիրակալը», «Լուգալբանդա և Էնմերքար», «Էնմերքար և Էնսուկուշսիրաննա»):
-Արարատ երկրում է գտնվում անմահության գաղտնիքը («Գիլգամեշը և անմահների երկիրը»):
– Արարատ երկիրը Ջրհեղեղից հետո մարդկության վերածննդի երկիրն է (Բիբլիա):
Գրավոր աղբյուրներով վկայված ավելի քան վեց հազարամյակ ձգվող հայոց պատմության ընթացքում Հայկական լեռնաշխարհում կազմավորվել են Արարատ, Արատտա (քաղաք-պետություն), Արմանի, Միտանի (Հուրի Միտանի), Հայասա, Նաիրի, Արմե-Շուպրիա, Արարատ-Ուրարտու, Արմենիա, Արմինա, Հայք և այլ անուններով պետություններ:
Աշխատության մեջ քննարկվում է հայոց պատմության ու պետականության մ.թ.ա. IV-I հազարամյակներն ընդգրկող ժամանակահատվածի պատմությունը:
Տերյան Անժելա