«Յիշատակն արդարոց օրհնութեամբ եղիցի»
Սամվել Կարապետյան-ի էջէն
«Այսօր Շահումյանի Արծիվ Շահեն Զինավորի Մեղրյանի ծննդյան օրն է: Հավերժ փառք ու պատիվ քեզ՝ ՄԵԾ ՀԱՅՈՐԴԻ:
01 ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2022 – ՀԱՅԱՍՏԱՆ – ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԷՋԷՐ:
Սամվել Կարապետյանի առաջին ծանոթությունը Շահեն Մեղրյանի հետ.
«1984 թ. Շահումյան մեկնեցի անսովոր բեռով: Բացի անբաժան ուսապարկիցս՝ Երևան-Շահումյան ավտոբուսի մեջ մի կերպ խցկեցի իրար լավ կապկպած 1,2 x 1,0 մ չափի 12 հատ հաստ ստվարաթուղթ, որոնցից յուրաքանչյուրը նվիրել էի Շահումյանի շրջանի մեկ բնակավայրի և նրանց վրա բացատրագրերով փակցրել տվյալ գյուղի պատմական հուշարձանների լուսանկարները: Մտադրվել էի այդ ցուցանակները նվիրել Շահումյան շրջկենտրոնում գործող պատմաերկրագիտական թանգարանին, որի տնօրենի՝ Մամիկոն Պետրոսյանի հետ ծանոթ էի նախորդ տարվանից և ոգևորված էի ստանձնած գործի նկատմամբ նրա բարեխիղճ ու հոգատար կեցվածքից: …
Ենթադրում էի, որ հարգարժան տնօրենին հաճելի պիտի լիներ պատրաստածս ցուցանակները, քանի որ թանգարանի ունեցածի համեմատ դրանք և ավելի որակով ու մեծադիր էին, և ընդգրկմամբ ու քանակապես ավելի հարուստ: Մեծ եղավ զարմանքս, երբ լուսանկարները դիտելուց հետո կարծես ավելի մտահոգվեց, քան ուրախացավ: Բոլորն աչքի անցկացնելուց հետո ասաց.
-Շատ լավն են, բայց սրանք թանգարանում չենք կարող ցուցադրել:
Ապա քիչ մտորելուց հետո ավելացրեց.
-Այ եթե Միրզոևը թույլ տա, դժվարություն չենք ունենա:
Եվ էլի մի փոքր դիտելուց հետո վճռաբար ասաց.
-Հավաքիր, հենց հիմա միասին գնանք ընկեր Միրզոևի մոտ ու ցույց տանք, գուցեև թույլ տա:
Գործի նման անակնկալ ընթացքից մի քիչ շվարած հավաքեցի բոլորը: Միասին ուղղվեցինք դեպի շրջկոմի շենքը: Ընդամենը մի քանի րոպե սպասելուց հետո քարտուղարուհին մեզ ներս հրավիրեց:
…Ընդարձակ սենյակում երկու հոգի էին՝ նստած խորքում տեղադրված գրասեղանի մոտ: Մեր ներս մտնելու պահին Միրզոևը, որ մյուս ընկերոջ համեմատ թե ավելի տարեց էր և թե ավելի հաղթանդամ, աշխույժով մեզ ընդառաջ եկավ, ձեռքով բարևեց, և հենց ոտքի վրա սկսվեց բերածս ցուցանակներին վերաբերող խոսակցությունը:
Այդ ընթացքում պատի երկայնքով շարեցի 12 գյուղերի անուններով պատրաստված նկարաշատ ցուցանակները: Նույն պահին վեր կացավ նաև Միրզոևի գրասեղանի առջև նստած անձը, որն առաջին հերթին մոտեցավ Գյուլիստան գյուղի հուշարձանները ներկայացնող ցուցանակին և հետաքրքրությամբ սկսեց դիտել նաև մյուսները:
Ապա ոգևորված ու դրվատանքի խոսքերով այնպես միացավ թանգարանում դրանք ցուցադրել-չցուցադրելու հարցի քննությանը, այնպիսի շնչով խրախուսեց ու արժևորեց աշխատանքը, որ ստեղծված մթնոլորտում Միրզոևին մնաց միայն իր բաժին ողջույնի խոսքն ասել:
Թույլտվությունը ստացված էր: Չկարևորվեց նույնիսկ հիմնական «թերությունը» նկարատակերի բացատրականներում՝ ադրբեջաներենի բացակայությունը:
Այնուհետև անծանոթն իր համար մի-երկու հարցումներով պարզեց, որ Խրխափորի ձորում դեռևս չէի տեսել Զինավոր խաչը, ու ինչպես կարգադրություն, ասաց.
-Վաղն առավոտյան ժամը տասին սպասիր հյուրանոցում, միասին գնալու ենք Զինավորի խաչ, հետո էլ մի լավ քեփ կանենք…
Ցուցանակները ձեռքիս՝ հաճելի տրամադրությամբ ես և Մամիկոն Պետրոսյանը դուրս եկանք շրջկոմի շենքից և կարծես հաղթանակած՝ կրկին ուղղվեցինք թանգարան:
-Ընկեր Պետրոսյան, ո՞վ էր այդ համարձակ ու հայրենասեր մարդը, որի միջամտությունն այդպես որոշիչ եղավ,- հարցրի ես:
-Շահեն Մեղրյանը…»:
Սամվել Կարապետյան, Մռավականք, Երևան, 2019, էջ 420-421: