Ռազմավարական օգնությունը կարելի է ստանալ Ֆրանսիայից, եթե Հայաստանի իշխանությունները գիտենան, թե իրենք ուր են գնում – Հիլդա Չոբոյան
11.03.2022 | Հարցազրույց | ՌՈԶԱ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ, Լրագրող
Lragir.am-ի զրուցակիցն է ֆրանսահայ հասարակական գործիչ Հիլդա Չոբոյանը
Տիկին Չոբոյան, ինչպե՞ս եք գնահատում Հայաստանի վարչապետի այցը Ֆրանսիա, ի՞նչ նպատակ ուներ այցն այս փուլում։
Ես այս այցը դիտարկում եմ որպես Ֆրանսիայում նախընտրական արշավի բաղկացուցիչ մաս։ Մեկ ամիս անց Ֆրանսիայում տեղի են ունենալու ընտրություններ, և հայկական քվեն այս կամ այն ձևով կարևոր է։ Դժվար է պատկերացնել, որ այս պարագային այլ քայլ կփորձեր անել Ֆրանսիայի նախագահը։
Ես վստահ եմ, որ Հայաստանի իշխանություններն իրենց պահանջները կամ նպատակները կուզեն ներկայացնել Ֆրանսիային, բայց իրերի դրությունն այնպիսին է, որ անլսելի է հայկական հարցն ու առաջարկները, քանի որ նախընտրական շրջան է։ Շատ հավանական է, որ նախագահը վերընտրվի, բայց հիմա շատ ցրված մթնոլորտ է Ֆրանսիայում։
Հետևաբար, իսկապես այս վերջին այցելությունը Հայաստանին ոչինչ չկարողացավ տալ։ Մենք տեսանք, որ այդ ֆորումը, որը կազմակերպվեց արտգործնախարարության կողմից, միայն վերաբերում էր մշակութային, տնտեսական ոլորտներում համագործակցությանը, բայց ոչ մի նորություն։
Մասնավորապես, պետք է նկատի ունենալ, որ քաղաքական խնդիրները չեն քննարկվել այդ հանդիպման ժամանակ։ Այնպես որ, կարծում եմ՝ ավելորդ է այսօրվա պայմաններում Ֆրանսիայից ինչ-որ բան ակնկալել։
Երկրորդ խնդիրը, որը կուզեի շեշտել, այն է, որ Հայաստանի կողմից հստակ ծրագրեր, որոնք հետագայում հնարավորություններ կարող են ստեղծել Հայաստանի անվտանգության խնդիրների համար, ներկայացված չեն Ֆրանսիային։
Ես զենքերի մասին չեմ խոսում, շատ ռազմավարական համագործակցության հարթակներ գոյություն ունեն, որոնք կարող են Հայաստանի անվտանգային հարցերում օգնություն լինել։ Բայց Հայաստանում այդ ճանապարհով չեն գնում։
Ես համոզված եմ, որ այդ ռազմավարական օգնությունը կարելի է ստանալ Ֆրանսիայից, եթե Հայաստանի իշխանությունները գիտենան, թե իրենք ուր են գնում։
Եթե Հայաստանի իշխանությունները գիտենան, թե Հայաստանին ինչ է պետք և Ֆրանսիան ինչ կարող է տալ, կարծում եմ, որ Ֆրանսիան շատ ավելի ազդեցիկ դերակատարություն կարող է ունենալ Հայաստանի վերականգնման հարցում։
Ֆրանսիայի նախագահը պարբերաբար հայտարարում է, որ Արցախի հարցը լուծված չէ։ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում բանակցային գործընթացը կարո՞ղ է առաջիկայում ակտիվանալ։
Ես կարծում եմ, որ այսօր Եվրոպայի, ընդհանրապես Արևմուտքի կեցվածքը Ուկրաինայի պատերազմի վերաբերյալ բոլորովին նոր իրավիճակ է ստեղծում աշխարհում։ Անշուշտ, Ռուսաստանի հարձակումը Ուկրաինայի վրա և դրան հաջորդած Արևմուտքի կեցվածքը բոլորովին նոր իրավիճակներ պետք է ստեղծեր։
Եվ այստեղ շատ գործնական մեկ խնդիր կա՝ եթե Ռուսաստանի դեմ Արևմուտքն այսքան պատժամիջոցներ է կիրառում ու թշնամական պատասխան է տալիս Ռուսաստանին, ինչպե՞ս կարելի է մտածել, որ Ռուսաստանը եռանախագահության աշխատանքների մաս կկազմի։
Այսինքն՝ այսօր Մինսկի համանախագահության խնդիրը կա, Թուրքիայի երկերեսանի դերակատարությունը և Ադրբեջանի հակա Մինսկի խումբ քաղաքականությունը կա։ Կարծում եմ՝ իրավիճակն այսօր շատ բարդ է։ Եվ ոչ թե պետք է սպասել, այլ պետք է մասնակցել իրավիճակի պարզեցմանը։ Հայաստանը պետք է մասնակցի, որ իրավիճակը մի քիչ ավելի պարզեցվի։
Այսօրվա պայմաններում ավելորդ է սպասել, որ Մինսկի խումբը կվերականգնվի և կկարողանա որևէ դերակատարություն ունենալ։ Շատ լավ է, երբ Ֆրանսիայի նախագահն ասում է, որ Մինսկի խումբը պետք է իր դերակատարությունն ունենա, բայց նախ պետք է լուծվեն գործնական խնդիրները։
Պետք է նաև լավ հասկանանք, թե Հայաստանի համար այսօր ինչ վտանգներ կան, ՀՀ ու Արցախի անվտանգության հարցում ինչ դերակատարություն պետք է պահանջել Արևմուտքից ու Ռուսաստանից։
Այսինքն՝ Հայաստանը հստակ պետք է իմանա, թե ինչ է ուզում իր համար, պարտված Հայաստանի վերականգնման ուղին որն է։ Շատ մեծ ընտրություններ կան, բայց այդ ընտրությունների մեջ ենթաընտրություններ կան։
Օրինակ՝ Ֆրանսիայի պարագան հատուկ պարագա է, Ֆրանսիան որոշ չափով ուզում է յուրատեսակ քաղաքականություն ունենալ այս հարցում։
www.lragir.am/2022/03/11/703972/
