Նվիրում եմ թանկագին մայրիկիս, սիրելի կնոջս, աննման երկու դուստրերիս, հարազատ ու մտերիմ կանանց, աղջիկներին ու բոլոր հայուհիներին
Ինչու՞ չեմ ընդունում մարտի 8-ը
Ցանկացած տոն ու ցանկացած տոնական օր պիտի հիմնավորում ունենա: Մարտի 8-ի մասին հորինովի պատմությունը լսել ենք, իսկ ինչու՞ ազգությամբ հրեա Ցետկինն ու Լյուքսեմբուրգը ընտրեցին հենց այս օրը:
Մ.թ.ա. 5-րդ դարում Պարսկաստանի արքա Արտաքսերքսը, որ գժտվել էր կնոջ հետ և ըստ օրենքի՝ հրաժարվել նրանից, իր տղամարդկային գոհացումը սկսեց ստանալ ազգությամբ հրեա Էսթերից, ում նոր էին բերել հարեմ: Երիտասարդ, գեղեցիկ, լավը, ցանկալի Էսթերը շատ արագ խելքահան անելով Արտաքսերսին, դարձավ հարեմի տիրուհին: Կամաց-կամաց արքան սկսեց աչքաթող անել երկրի ներքին տնտեսական գործերը և վաշխառու հրեաները գերիշխող դարձան հասարակական կառավարման գործերում:
Արքայի մերձավոր զորահրամանատարներից Ամանը, ով խելացի, հայրենասեր ու հայրենանվեր այր էր, տեսնելով պետության կործանումը «բացեց» արքայի աչքերը և պահանջեց նրանից պատժել վաշխառու հրեաներին ու առգրավել կուտակածը:
Սակայն, տարփածու Էսթերին հաջողվում է համոզել Արտաքսերսին, թե ջհուդներին չարախոսում են և անտեղի վարկաբեկում: Արդյունքում, փոխվում է արքայական հրովարտակը և ջհուդներին արտոնվում է կոտորել իրենց չսիրողներին: «… թագավորը թույլ էր տալիս բոլոր քաղաքներում գտնվող հրեաներին հավաքվել և բոլոր ազգերի մեջ ու բոլոր գավառներում ոչնչացնել, սպանել և կործանել իրենց հանդեպ թշնամաբար տրամադրված բոլոր զինված մարդկանց, այդ թվում երեխաներին ու կանանց, իսկ նրանց ունեցվածքը կողոպտել: Թագավորի բոլոր գավառներում դա պետք է արվեր մեկ օրում՝ տասներկուերորդ ամսվա, այսինքն՝ Ադար ամսվա տասներեքերորդ օրը»:
Այս մեջբերումը ջհուդաց գրքից է (Էսթեր 8:11,12): Նույն օրը արքունիքում կազմակերպված խնջույքի ժամանակ թունավորվում է շուրջ 500 մարդ: Ամանը իր 10 որդիների հետ, ցցի է հանվում: Ողջ երկրով մեկ մահապատժի է ենթարկվում 75 000 մարդ, այդ թվում՝ կանայք ու երեխաներ:
Հաջորդ օրը հրենաերը տոնում են հաղթանակը: Հենց այս «այրունոտ խրախճանքին» է նվիրված Պուրիմի տոնակատարությունը, հրենաերի` իրենց թշնամիների հանդեպ ատելության արտահայտման ամենասիրված ու ամենաուրախ տոնը:
Ասում են, հիմա էլ հրեաները փողով վարձում են որևէ քրիստոնեա-թափառաշրջիկի, որին կարելի է՝ քացով խփել, ծեծել, թքել վրան: Այս օրը ջհուդները թխում են գլխատված պարսիկ նախարարի անունով «Ամանի ականջներ» խմորեղենը, երեխաներին՝ նվիրում խաղալիք կախարաններ` թշնամիներին կախել սովորեցնելու համար:
Եվ այս ամենը՝ ջհուդաց Ադար ամսի 14-ին, որ Գրիգորյան տոմարով մարտի 8-ն է:
Ի դեպ, սա հին տոմարով փետրվարի 23-ն է, խորհրդային տարիներին՝ Կարմիր բանակի, այսօրվա Ռուսաստանում՝ «Հայրենիքի պաշտպանի օրը»:
Դե, ասեք՝ արժե՞ տոնել այս օրը:
Թանկագին մայրիկ, սիրելի կին, աննման դուստրեր, հարազատ ու մտերիմ կանայք, աղջիկներ, բոլոր հայուհիներ, ես ձեզ սիրում եմ ու կշնորհավորեմ ապրիլի 7-ին:
Այդ օրը մենք՝ հայերս, նշել ենք ոչ թե քրիստոնեություն ընդունելուց հետո՝ իբրև Մարիամի ավետման օր, այլ դրանից էլ վաղ, որպես Անահիտ աստվածուհու, այսինքն՝ մայրության օր, քանզի նա «փառքն էր մեր ազգի և կեցուցիչ մայր ամէնայն զգաստության»:
Չէ՞ որ, ըստ հայոց Սրբազան Տոմարի, ապրիլի 7-ը ԱրԷգ ամսվա Անահիտ օրն է, մարտի 21-ից հաշված՝ 19-րդ օրը:
FACEBOOK- ՎԱՐԴԱՆ ՕՆԱՆԵԱՆ
