Լրագրող, արձակագիր, հրապարակախօս Անահիտ Ջոգոլակեանի ելոյթը «Այլակրօն Հայերը» խորհրդաժողովին որ տեղի ունեցաւ 08 Սեպտեմբեր 2016-ին Երեւան:
Published on Sep 18, 2016 – (Վերադարձուած արխիւներ – Archives retournées – Returned Archives:lousavor-avedis.org/?p=13103)
Թեմա. Այլակրոն հայերը
1
Սիրելի հայրենակիցներ.մենք գիտենք,որ ունենք պատմամշակութային
հարուստ արժեքներ,հերոսական անցյալ ու ներկա: Ունենք նաև պատմական
իրողություն,որի դառը պտուղները քաղել և քաղում ենք նաև այսօր:
Բնականաբար դրանցից ամենամեծը Արևմտյան Հայաստանի կորուստն է:
Առանձնակի համարձակություն չպետք է ունենալ ասելու,որ կատարվածը մեր
պապերի անհեռատեսության, անիրատեսության, հայրենիքի պաշտպանության
խնդիրներին և այլ կարևոր հարցերին ճիշտ լուծում չգտնելու արդյունք է:
Եվ ունենք այսօր այն,ինչ որ ունենք: Ուստի ոչ միայն մեր յուրաքանչյուր թիզ
հողը, մեր եղածը պետք է պահենք-պահպանենք,այլև անհրաժեշտ է վերադարձ-
նել մեզնից խլվածը: Մենք ունենք այդ պոտենցիալ ուժը, դա ողջ հայության
միասնականությունն է, մեր ժողովրդի անկոտրում կամքն ու ոգին և հավատն
առ Աստված: Անցյալը չմոռանալով հանդերձ՝ միայն ու միայն մենք առաջ
պիտի նայենք և ազգովի լծվենք ու լցվենք մեր երկրի բարգավաճման ու շենաց-
ման գործով:
Արցախը մեր հայրենքի անբաժան մասն է.երկրորդ այլ կարծիք լինել չի
կարող: Մեր գործն ու պահանջը արդար են: Մենք խաղաղություն,
բարեկամություն սիրող ազգ ենք և յուրաքանչյուր անկեղծ մեզ պարզած
բարեկամական ձեռք պատրաստ ենք ամուր սեղմելու՝ ի շահ աշխարհի և մեր
երկրի խաղաղ զարգացման: Սակայն եթե որևէ մեկը փորձի ոտնձգություն
կատարել մեր սուրբ հայրենիքի հանդեպ, ապա նա արժանի հակահարված
կստանա: Մենք ոչ մի հանգամանքում իրավունք չունենք խոնարհվելու
ուրիշների առջև: Դա է մեզ հուշում մեր դառն անցյալի պատմությունը:
Մեր երկրի առջև ծառացած առկա բոլոր գերխնդիրները ու հարցերը
ինքներս պետք է կարողանանք լուծել՝ հիմականում ապավինելով մեր
սեփական ուժերի վրա:Մեր հայրենիքի զարգացման,հզորացման կարևորագույն
նախապայմաններից մեկը հայրենասեր, ազգային վեհ գաղափարներով
օժտված, բանիմաց, ազգային շահերից բխող քաղաքականություն իրակա-
նացնող, ժողովրդավար իշխանության ձևավորումն է:
Պակաս կարևոր չէ նաև ճկուն դիվանագիտության վարումը, որի համար պահանջվում է հզոր
քաղաքական կամք: Մենք ենք մեր երկրի տերը, նրա լավի ու վատի կրողներն ու
պատասխանատուները, ուստի ինչպիսի արժեքներ ու գործեր որ թողնենք մեր
ապագա սերունդներին, այնպես էլ նրանք կշարունակեն և կփոխանցեն իրենց
հաջորդներին: Ուրեմն եկեք այնպես ապրենք ու անենք, որ մեր սերունդներին
թողնելու բան ունենանք, որով կարողանան նրանք միմիայն հպարտանալ:
Մեզանից յուրաքանչյուրը պետք է քաջ գիտացկի,որ հայրենիքից թանկ,
հարզատ ոչինչ չկա: Դու փառավորվում ես քո հայրենիքով, նրա վառ ու պայծառ
ապագայով և որտեղ էլ գտնվես ու ապրես, որքան էլ հաջողակ ու հարուստ
լինես, անհայրենիք մարդը, միևնույն է՝ մերկ կմնա: Անցնելով բազում ծանր ու
դաժան փորձությունների միջով՝ այլևս մենք սխալվելու իրավունք չունենք:
Հայաստանի, Արցախի հայերս էլ ավելի ջերմորեն ու սիրով պետք է կապվենք
մեր սփյուռքահայ եղբայրների ու քույրերի հետ և ուս ուսի, թիկունք թիկունքի
տված հաղթահարենք մեզ բաժին հասած փորձությունները:
Մենք գիտենք, որ կոտորածի, եղեռնի տարիներին թուրքական
յաթաղանից մազապուրծ եղած տասնյակ հազարավոր հայեր ճարահատյալ
լքել են իրենց բնօրրանը: Նրանց մի մասը բնակություն է հաստատել նաև
մահմեդական երկրներում: Ցավոք սրտի, նրանցից ոչ բոլորն են կարողացել
պահպանել իրենց ինքնությունն ու հավատքը,ստիպողաբար հարել են
իսլամին:
Այսօր Թուրքիայում և մահմեդական այլ երկրներում բացահայտ և
ծպտյալ բազմաթիվ իսլամացած հայեր են ապրում: Ի՞նչ խոսք, սա ցավալի է,
բայց անժխտելի փաստ: Մենք իրավունք չունենք նրանց դատապարտել: Ողջ
հայությունը նրանց պետք է մերը համարի: Այսօր նրանք մեր սիրո ու
աջակցության կարիքն ունեն: Անկախ հանգամանքներից ու դավանանքից՝ ես
կարծում եմ,որ մենք թե՜ Հայատանի, թե՜ Արցախի հայերս պարտավոր ենք
սրտացավորեն ու ջերմությամբ նրանց ընդունել: Ոչինչ հենց այնպես չի լինում,
միանգամից չի տրվում, չի ստեղծվում, չի կառուցվում ու չի փոխվում: Դրա
համար ժամանակ է պահանջվում, պարզապես պետք է կարողանալ այդ
ժամանակը օգտագործել ճիշտ և տեղին:
Մեկ դար, գու՞ցե և ավելի, իսլամը ընդունած հայերից ոմանց համար մի-
գուցե դժվար լինի հրաժարվել արդեն իսկ ընդունած դավանանքից:
Բնականաբար, կարող է նաև այդպես լինել: Ի՞նչ արած,այս դեպքում Աստված
իրենց հետ: Կարելի է նրանց էլ հասկանալ: Մեր ողջ ժողովուրդը համբերատար,
չխնայելով ջանք ու եռանդ, իր ճիշտ մոտեցմամբ ու վերաբերմունքով, բարի
խոսքով պետք է կարողանա նրանց վերադարձնել իրենց՝ հայի արմատներին ու
հավատքին: Այստեղ առանձնակի մեծ դերակատարում ունի հայ եկեղեցին:
Իսկ մեր պետությունը հնարավուրթյուն պետք է ընձեռի նրանց ապրելու և
գոյատևելու:
Ես գտնում եմ, քանի որ Հայաստանի Հանրապետությունը այսօր ի վիճակի
չէ նրանց բոլորին ընդունելու և ապահովելու անհրաժեշտ
կենսապայմաններով, նրանք կարող են բնակություն հաստատել և ապրել
երկրորդ հայկական հանրապետությունում՝ Արցախում, որի գյուղերն ու շեները
մարդկանցով համալրելու կարիք կա: Մեր երկրում այսօր բնակվում են տարբեր
ազգությունների և դավանանքի մարդիկ, այդ թվում ՝ նաև մահմեդականներ:Եթե
նրանցից մենք վախենալու ոչինչ չունենք, առավել ևս՝ երկյուղելու ոչինչ չպետք է
ունենանք մեր իսլամացած հայրենակիցներից:
Մենք՝ Հայատանի և Արցախի հայերս, աշխարհասփյուռ հայության հետ,
որքա՜ն միասնական, համախմբված լինենք, որքա՜ն մեր ազգը բազմանա ու
որքա՜ն շատ լինենք, այնքան շատ տաղանդներ ու հերոսներ կունենանք,
կնվաճենք ցանկացած բարձունք և կունենանք այն Հայաստան աշխարհը, որը
երազում ենք՝ զարգացած, հզոր, ուժեղ և անպարտելի: Հավատացեք,այդժամ ոչ
միայն գերտերությունները, այլ նաև թշնամիները ստիպված հաշվի կնստեն
մեզ հետ:
Ուրեմն առա՜ջ, դեպի հաղթանակ:
Անահիտ Ցոգոլակյան
Լրագրող,արձակագիր,հրապարակախոս
Թեմա. Այլակրոն հայերը
1
Սիրելի հայրենակիցներ.մենք գիտենք,որ ունենք պատմամշակութային
հարուստ արժեքներ,հերոսական անցյալ ու ներկա: Ունենք նաև պատմական
իրողություն,որի դառը պտուղները քաղել և քաղում ենք նաև այսօր:
Բնականաբար դրանցից ամենամեծը Արևմտյան Հայաստանի կորուստն է:
Առանձնակի համարձակություն չպետք է ունենալ ասելու,որ կատարվածը մեր
պապերի անհեռատեսության, անիրատեսության, հայրենիքի պաշտպանության
խնդիրներին և այլ կարևոր հարցերին ճիշտ լուծում չգտնելու արդյունք է:
Եվ ունենք այսօր այն,ինչ որ ունենք: Ուստի ոչ միայն մեր յուրաքանչյուր թիզ
հողը, մեր եղածը պետք է պահենք-պահպանենք,այլև անհրաժեշտ է վերադարձ-
նել մեզնից խլվածը: Մենք ունենք այդ պոտենցիալ ուժը, դա ողջ հայության
միասնականությունն է, մեր ժողովրդի անկոտրում կամքն ու ոգին և հավատն
առ Աստված: Անցյալը չմոռանալով հանդերձ՝ միայն ու միայն մենք առաջ
պիտի նայենք և ազգովի լծվենք ու լցվենք մեր երկրի բարգավաճման ու շենաց-
ման գործով:
Արցախը մեր հայրենքի անբաժան մասն է.երկրորդ այլ կարծիք լինել չի
կարող: Մեր գործն ու պահանջը արդար են: Մենք խաղաղություն,
բարեկամություն սիրող ազգ ենք և յուրաքանչյուր անկեղծ մեզ պարզած
բարեկամական ձեռք պատրաստ ենք ամուր սեղմելու՝ ի շահ աշխարհի և մեր
երկրի խաղաղ զարգացման: Սակայն եթե որևէ մեկը փորձի ոտնձգություն
կատարել մեր սուրբ հայրենիքի հանդեպ, ապա նա արժանի հակահարված
կստանա: Մենք ոչ մի հանգամանքում իրավունք չունենք խոնարհվելու
ուրիշների առջև: Դա է մեզ հուշում մեր դառն անցյալի պատմությունը:
Մեր երկրի առջև ծառացած առկա բոլոր գերխնդիրները ու հարցերը
ինքներս պետք է կարողանանք լուծել՝ հիմականում ապավինելով մեր
սեփական ուժերի վրա:Մեր հայրենիքի զարգացման,հզորացման կարևորագույն
նախապայմաններից մեկը հայրենասեր, ազգային վեհ գաղափարներով
օժտված, բանիմաց, ազգային շահերից բխող քաղաքականություն իրակա-
նացնող, ժողովրդավար իշխանության ձևավորումն է: Պակաս կարևոր չէ
նաև ճկուն դիվանագիտության վարումը, որի համար պահանջվում է հզոր
քաղաքական կամք: Մենք ենք մեր երկրի տերը, նրա լավի ու վատի կրողներն ու
պատասխանատուները, ուստի ինչպիսի արժեքներ ու գործեր որ թողնենք մեր
ապագա սերունդներին, այնպես էլ նրանք կշարունակեն և կփոխանցեն իրենց
հաջորդներին: Ուրեմն եկեք այնպես ապրենք ու անենք, որ մեր սերունդներին
թողնելու բան ունենանք, որով կարողանան նրանք միմիայն հպարտանալ:
Մեզանից յուրաքանչյուրը պետք է քաջ գիտացկի,որ հայրենիքից թանկ,
հարզատ ոչինչ չկա: Դու փառավորվում ես քո հայրենիքով, նրա վառ ու պայծառ
ապագայով և որտեղ էլ գտնվես ու ապրես, որքան էլ հաջողակ ու հարուստ
լինես, անհայրենիք մարդը, միևնույն է՝ մերկ կմնա: Անցնելով բազում ծանր ու
դաժան փորձությունների միջով՝ այլևս մենք սխալվելու իրավունք չունենք:
Հայաստանի, Արցախի հայերս էլ ավելի ջերմորեն ու սիրով պետք է կապվենք
մեր սփյուռքահայ եղբայրների ու քույրերի հետ և ուս ուսի, թիկունք թիկունքի
տված հաղթահարենք մեզ բաժին հասած փորձությունները:
Մենք գիտենք, որ կոտորածի, եղեռնի տարիներին թուրքական
յաթաղանից մազապուրծ եղած տասնյակ հազարավոր հայեր ճարահատյալ
լքել են իրենց բնօրրանը: Նրանց մի մասը բնակություն է հաստատել նաև
մահմեդական երկրներում: Ցավոք սրտի, նրանցից ոչ բոլորն են կարողացել
պահպանել իրենց ինքնությունն ու հավատքը,ստիպողաբար հարել են
իսլամին: Այսօր Թուրքիայում և մահմեդական այլ երկրներում բացահայտ և
ծպտյալ բազմաթիվ իսլամացած հայեր են ապրում: Ի՞նչ խոսք, սա ցավալի է,
բայց անժխտելի փաստ: Մենք իրավունք չունենք նրանց դատապարտել: Ողջ
հայությունը նրանց պետք է մերը համարի: Այսօր նրանք մեր սիրո ու
աջակցության կարիքն ունեն: Անկախ հանգամանքներից ու դավանանքից՝ ես
կարծում եմ,որ մենք թե՜ Հայատանի, թե՜ Արցախի հայերս պարտավոր ենք
սրտացավորեն ու ջերմությամբ նրանց ընդունել: Ոչինչ հենց այնպես չի լինում,
միանգամից չի տրվում, չի ստեղծվում, չի կառուցվում ու չի փոխվում: Դրա
համար ժամանակ է պահանջվում, պարզապես պետք է կարողանալ այդ
ժամանակը օգտագործել ճիշտ և տեղին:
Մեկ դար, գու՞ցե և ավելի, իսլամը ընդունած հայերից ոմանց համար մի-
գուցե դժվար լինի հրաժարվել արդեն իսկ ընդունած դավանանքից:
Բնականաբար, կարող է նաև այդպես լինել: Ի՞նչ արած,այս դեպքում Աստված
իրենց հետ: Կարելի է նրանց էլ հասկանալ: Մեր ողջ ժողովուրդը համբերատար,
չխնայելով ջանք ու եռանդ, իր ճիշտ մոտեցմամբ ու վերաբերմունքով, բարի
խոսքով պետք է կարողանա նրանց վերադարձնել իրենց՝ հայի արմատներին ու
հավատքին: Այստեղ առանձնակի մեծ դերակատարում ունի հայ եկեղեցին:
Իսկ մեր պետությունը հնարավուրթյուն պետք է ընձեռի նրանց ապրելու և
գոյատևելու:
Ես գտնում եմ, քանի որ Հայաստանի Հանրապետությունը այսօր ի վիճակի
չէ նրանց բոլորին ընդունելու և ապահովելու անհրաժեշտ
կենսապայմաններով, նրանք կարող են բնակություն հաստատել և ապրել
երկրորդ հայկական հանրապետությունում՝ Արցախում, որի գյուղերն ու շեները
մարդկանցով համալրելու կարիք կա: Մեր երկրում այսօր բնակվում են տարբեր
ազգությունների և դավանանքի մարդիկ, այդ թվում ՝ նաև մահմեդականներ:Եթե
նրանցից մենք վախենալու ոչինչ չունենք, առավել ևս՝ երկյուղելու ոչինչ չպետք է
ունենանք մեր իսլամացած հայրենակիցներից:
Մենք՝ Հայատանի և Արցախի հայերս, աշխարհասփյուռ հայության հետ,
որքա՜ն միասնական, համախմբված լինենք, որքա՜ն մեր ազգը բազմանա ու
որքա՜ն շատ լինենք, այնքան շատ տաղանդներ ու հերոսներ կունենանք,
կնվաճենք ցանկացած բարձունք և կունենանք այն Հայաստան աշխարհը, որը
երազում ենք՝ զարգացած, հզոր, ուժեղ և անպարտելի: Հավատացեք,այդժամ ոչ
միայն գերտերությունները, այլ նաև թշնամիները ստիպված հաշվի կնստեն
մեզ հետ:
Ուրեմն առա՜ջ, դեպի հաղթանակ:
Անահիտ Ցոգոլակյան
Լրագրող,արձակագիր,հրապարակախոս