Անդրադարձ – Լաւ Է Ուշ, Քան Երբեք – Լաւ Է Ուշ, Քան Երբեք – Լաւ Է Ուշ, Քան Երբեք – ԴԵՐԵՆԻԿ ՄԵԼԻՔԵԱՆ
23 ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 2022 – ՀԱՅԱՍՏԱՆ – ՍՓԻՒՌՔ:
Դերենիկ Մելիքեան – Կարդալ նաեւ՝ ՆԱԽՈՐԴ ՅՕԴՈՒԱԾԸ:
«Ալիք» Օրաթերթի Գլխաւոր Խմբագիր
ԴԵՐԵՆԻԿ ՄԵԼԻՔԵԱՆ
Երէկ, ուշ երեկոյեան, Իրանի հեռուստատեսութիւնը իր առաջին կայանով բաւականին հանգամանալից, բազմակողմանի եւ կարելի է ասել` աննախադէպ վերլուծական-փաստագրական մի ծրագիր է ներկայացրել ինչպէս 90-ական թթ. արցախեան առաջին եւ 2020 թ. 44-օրեայ, այնպէս էլ առհասարակ հայ-ազրպէյճանական 30-ամեայ հակամարտութեան վերաբերեալ, որոնք վերջին շրջանում դարձեալ թէժ կերպարանք են ստացել:
Մասնաւորապէս ուշագրաւ էին հրաւիրեալ վերլուծող դոկտ. Ահմատ Քազեմիի անաչառ ու իրատեսական մեկնաբանութիւնները` արցախեան հիմնահարցին շուրջ, անշուշտ` ԻԻՀ-ի ազգային-պետական շահերի շրջագծերում:
Խրախուսելին մեզ համար նոյն շահերի պարունակում հայամէտ կողմնորոշումներն էին, որոնք յատկապէս երկրի ռատիօ-հեռուստակայաններում նախադէպ չեն ունեցել, ոչ միայն մինչ 44-օրեայ, այլեւ բուն 44-օրեայ պատերազմից յետոյ: Երեւի` պատճառները կարելի է դիտարկել ազգային-կրօնական զգայնութիւնների, կամ, զուտ քաղաքական առումով, ի սկզբանէ արցախեան հիմնահարցին լոկ տարածքային վէճի տիրոյթում գնահատելը:
Այժմ, ինչպէս որ տուեալ ծրագրի մեկնաբանութիւններից կարելի եղաւ ենթադրել եւ յատկապէս 44-օրեայից յետոյ թէ՛ շրջանային եւ թէ՛ միջազգային մակարդակով աշխարհաքաղաքական նոր զարգացումները նկատի առնելով, ստիպել են Իրանին, որպէսզի հակառակ նախորդ 30-ամեայ ժամանակաշրջանի, այժմ բարձրաձայնի եւ, աւելի՛ն, կտրուկ դիրքորոշումներ արտայայտի առհասարակ արցախեան հիմնահարցի խնդրում` իր իսկ անվտանգութեան առաջնահերթութիւններից ելնելով:
ԻԻՀ նորագոյն ռազմաքաղաքական հայանպաստ դիրքորոշումների ականատեսը դարձանք, ահաւասիկ, երէկ ուշ երեկոյեան տուեալ հեռուստակայանից, որի լսարանը միլիոնների է հասնում, որը խիստ ողջունելի է, քանզի իրանական լայն հասարակայնութեան մօտ մօտեցման դրական ձեւաւորման է յանգեցնելու անտարակոյս:
Խիստ ուշագրաւ էր մէկ այլ հանգամանք, երբ ծրագրի հաղորդավարը միաժամանակ իր զարմանքը յայտնելով` քննադատաբար իր խօսքն էր ուղղում երկրի դիւանագիտական ու քաղաքական-անվտանգային որոշակի կառոյցների, վերջիններիս յիշեցնելով, որ գերագոյն հրամանատար եւ հոգեւոր առաջնորդի յստակ կողմնորոշումները, որոնք բարձրաձայնուեցին վերջերս Էրտողանին եւ Փութինին ընդունելիս, հարկ եղած կերպով գործադրական երանգ չեն ստանում… Եւ ծրագրի հէնց կենդանի թողարկման ընթացքում էլ, ինքնարդարացման նպատակով երեւի, հաղորդավարին հարկ համարեց հեռաձայնել ու բացատրել Իսլամական խորհրդարանի Ազգային անվտանգութեան խորհրդի յանձնաժողովի նախագահը առ այն, որ պատշաճ աշխատանքների լայն փաթեթ են պատրաստել առ ի գործադրում…
Ինչեւէ, չենք կարող նաեւ մեր կողմից չմատնանշել այն հանգամանքը, որ գրեթէ աւելի քան 3 տասնամեակ հէնց իրանահայ ազգային-քաղաքական շրջանակները եւ առաջին հերթին Թեհրանի Հայ դատի յանձնախումբն ու Հայաստանի քաղաքագիտական-ակադեմական ու վերլուծական շրջանակները պարբերաբար եւ հէնց Իրանի ու Հայաստանի ազգային-պետական շահերից ելնելով` ակնկալում էին, որ ոչ միայն փակ սրահներում, այլեւ ազդեցիկ ԶԼՄ-ներում ու յատկապէս ռատիօ-հեռուստատեսութեամբ բարձրաձայնուեն իրողութիւնները` առհասարակ սիոնիստա-փանթուրանական իրական սպառնալիքների մասին, որոնք, ինչպէս ասուեց, որոշ նկատառումների բերումով չէին արձագանգւում: Ահա եւ այդ սպասուած արձագանգին, թէեւ ուշացած, ականատես եղանք երէկ` սեպտեմբեր 18-ի հեռուստածրագրում…
19 սեպտեմբեր 2022
www.aztagdaily.com/archives/558845
