Մեր զարմանալի բառերը, յօդուածաշար, 41 Եւ 42 – Մովսէս Նաճարեան
17 ՅՈՒԼԻՍ 2023 – Գիտական Յօդուածներ – ՄՇԱԿՈՅԹԱՅԻՆ – Մովսէս Նաճարեան – ՆԱԽՈՐԴ ՅՕԴՈՒԱԾԸ:
Մեր զարմանալի բառերը, յօդուածաշար, 41 Եւ 42 – Մովսէս Նաճարեան
Մեր զարմանալի բառերը, յօդուածաշար, “41”
Նեկայացնում ենք երկու գողտրիկ բառեր։
1.Հաւուն-Հաւուն – Աստծուն ուղղուած հոգեւոր երգ է։
Աշխարհաբարով պիտի ասէինք “Հաւին”, ուր “Հաւ”-ը առաջին սերմն է, Աստուած, որին ուղղուած է երգը։
2.Հօօօօօ, հօրովել – Սերմնացանի երգը։
“Հօ”-ն “հաւ”-ն է, ցանուելիք սերմը, իսկ “Հօրովել”-ի “Հօր”-ը, երկնային Հայրն է, ուստի ունենք, “Սե՛րմ, երկնային Հօր կամքով
ել, ծլիր” իմաստը։
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Մեր զարմանալի բառերը, յօդուածաշար, 42 – Մովսէս Նաճարեան
Մեր զարմանալի բառերը, յօդուածաշար, “42”։
Թէ ինչպէ՞ս “մատ”-ը դարձաւ մայր, mother:
Մատ – 1.Ի հարկէ ձեռքի կամ ոտքի մատն է։ 2․Կերակրող մայրը։
Բառի երկրորդ իմաստը առաջացել է “ամատու” ձեւից, որովհետեւ “ամ”-ը առաջին հերթին մայրն է, ապա եւ հենց “համ” անելիքն է, ուտելիքը, որից կրճատուել է առաջի “ա”-ն, մի երեւոյթ, որը կատարուել է շատ յաճախ, երբ հայերէն բառը փոխառել են այլ ազգերը, իսկ “տ” տառը մեր բազմաթիւ բառերում առանձինն “տալ” բայն է ցուցանում, ինչպէս “Արարատ”-ի պարագայում, որ կրճատուել է “Արարատու”-ից, որպէս “Արարչութիւն տուող” սուրբ լեռ։
“Մատ”-ից ունենք “Մատաղ”, որը խորքում “կերակրող մօր աղ/կաթ”-ն է, եւ մատաղուածը փոխարինում է այդ Աստուածատուր սուրբ սնունդին։ Ունենք “Մատակ ձի”, որը հենց մայրացած ու իր ձագին կերակրող ձին է։
“Ամատ”-ից ունեցել ենք “Ամատունի” նախարարութիւնը, որը մեր երկրի կամ առնուազն բանակի պարենի պատասխանատուն է եղել։
Շնորհակալութիւն ուշադրութեան համար։
